فاطمه خمدی - دانشجوی دکتری زراعت
موسی مسگرباشی - اعضای هیئت علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز
پیمان حسیبی - اعضای هیئت علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز
معصومه فرزانه - اعضای هیئت علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز

به منظور بررسی اثر بقایای گیاهان پیش کاشت و سطوح مختلف کود کامل NPK بر زیست توده ، تراکم، ارتفاع علف های هرز و عملکرد گندم، آزمایشی در سال های زراعی 1391- 1393 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه چمران اهواز در قالب بلوک های کامل تصادفی به صورت اسپلیت پلات و در سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی به صورت بقایای گیاهان پیش کاشت شامل: (1- پیش کاشت گندم-ماش با برگشت 4/1 بقایا، 2- جو-ماش با 2/1 بقایا، 3-گندم-ماش با 2/1 بقایا، 4-ماشک-ماش با 4/1 بقایا، 5-کلزا- ماش با 2/1 بقایا، 6- پیش کاشت گندم با جمع آوری کامل بقایا (بدون بقایا)، 7- جو-ماش با 4/1 بقایا، 8- آیش-ماش) به عنوان کرت اصلی و سطوح کودهای شیمیایی (NPK) با سه سطح زیاد ( N 188- P120- K 100)، متوسط (N140- P90 – K 80) و کم (N91- P 60- K 40) به عنوان کرت فرعی در نظر گرفته شدند. طی فصل رشد وزن خشک، ارتفاع و تراکم علف های هرز در سه مرحله نمونه برداری، ابتدای ساقه رفتن، گلدهی و رسیدگی فیزیولوژیکی گندم اندازه گیری شد، همچنین تعداد گونه علف های هرز و عملکرد نهایی بذر گندم نیز محاسبه گردید. براساس نتایج حاصل از آزمایش سه تیمار (جو-ماش- گندم با 2/1 بقایا، کلزا- ماش- گندم با 2/1 بقایا و جو- ماش- گندم با 4/1) بیشترین میزان کنترل علف های هرز را داشتند درحالی که تیمار گندم – گندم بدون بقایا بیشترین تراکم، وزن خشک و ارتفاع علف های هرز را نسبت به سایر تیمارها داشت. همچنین کاربرد سطوح کودی بالاتر سبب افزایش صفات اندازه گیری شده در خصوص علف های هرز در طی مراحل نمونه برداری شد. اثر متقابل کود و بقایا بر وزن خشک علف های هرز در مرحله ساقه رفتن و بر تراکم در مرحله گلدهی معنی دار شد وگسترش علف های هرز در گندم – گندم بدون بقایا در سطح کودی زیاد بیشتر بود. بیشترین عملکرد دانه گندم با افزودن 2/1 بقایای گیاهان پیش کاشت در تناوب های جو-ماش- گندم و کلزا- ماش- گندم و سطح کودی متوسط حاصل شد.

تراکم، علف هرز ، وزن خشک ، مراحل رشد گندم