فریبا اسفندیاری درآباد - دانشیار گروه جغرافیای طبیعی دانشگاه محقق اردبیلی
غلامرضا گلمرادی - کارشناس ارشد ژئومورفولوژی دانشگاه محقق اردبیلی
الناز پیروزی - کارشناس ارشد ژئومورفولوژی دانشگاه محقق اردبیلی

امروزه راههای ارتباطی زیربنای فعالیت های اقتصادی و زندگی مدرن را تشکیل میدهند. در مقابل، ایجاد شبکه ارتباطی و توسعه آننقش مهمی در بر هم زدن تعادل مورفودینامیک محیطی دارد. محور ارتباطی خلخال – پونل به عنوان یک راه مهم ارتباطی، ارتباطبین شهرستان خلخال و استان گیلان را برقرار می سازد. این محور بدلیل عبور از مناطق کوهستانی و مرتفع و شرایط طبیعی و اقلیمیمتفاوت، پتانسیل بالقوه برای تأثیرپذیری از حرکات دامنهای را داراست که این امر موجب مسدود شدن این محور در فصول مختلفسال به ویژه در فصول زمستان و بهار می گردد. بنابراین هدف تحقیق حاضر ارزیابی و پهنه بندی حرکات دامنه ای در این محور ارتباطیمیباشد. در این مطالعه ابتدا با بررسی های میدانی و مطالعه منابع، هشت عامل شیب، جهت شیب، لیتولوژی، فاصله از جاده، فاصله ازآبراهه، فاصله از گسل، بارش و کاربری اراضی به عنوان عوامل مؤثر در ایجاد حرکات دامنه ای شناسایی شد. سپس لایه ها اطلاعاتیتوسط سامانه اطلاعات جغرافیایی تهیه گردید. در مرحله بعد با بکارگیری روش تحلیل سلسله مراتبی عوامل مورد بررسی به صورتزوجی مقایسه و وزن هر یک از عوامل که مبین میزان تأثیر آنها است، در نرم افزار Expert Choice ارائه شد. در نهایت با استفاده ازنقشه های استاندارد شدهی وزنی، نقشه پهنه بندی در چهار طبقه با خطربسیار کم تا بسیار زیاد تهیه شد. باتوجه به نتایج تحقیق،مناطق با خطربسیار زیاد و زیاد به طور عمده در منطقه کوهستانی این محور و نزدیک جاده قرار دارند. همچنین نتایج مطالعه نشانگراین امر می باشد که از بین انواع حرکات دامنه ای، ریزش سنگ در منطقه از گسترش و پتانسیل وقوع بالایی برخوردار است.

پهنه بندی، ایمنی جادهای، تحلیل سلسله مراتبی، حرکات دامنه ای، محور خلخال- پونل