زهرا فرح بخش - دانشجوی کارشناسی ارشد ژئومورفولوژی (گرایش هیدروژئومورفولوژی در برنامه ریزی محیطی)، گروه جغرافیا، دانشگاه یزد
محمد شریفی - دکترای ژئومورفولوژی، استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه یزد

حوضه ی خضرآباد در جنوب غربی شهر یزد در ارتفاعات خارج از محدوده شیرکوه واقع شده است. با توجه به اینکهرودخانه اولین اشکال محیطی هستند که نسبت به وقوع تغییرات در بستر جریان و یا در حواشی بستر، عکس االعمل نسبتا شدید و سریعی را نشان می دهند، از این رو هدف از این پژوهش، ارزیابی و شناخت نحوه عملکرد و میزان اثرگذاری حرکاتنوزمین ساخت در تغییر و تحول مورفولوژی و رفتار رودخانه خضرآباد است. در این پژوهش بر اساس نقشه های توپوگرافی،نقشه زمین شناسی، عکس های هوایی، لایه رقومی ارتفاعی زمین و همچنین بازدیدهای میدانی از منطقه آنومالیهایمورفولوژی و توپوگرافیک مشاهده گردید. از این رو، برای دستیابی به میزان فعالیتهای نوزمین ساخت در حوضه از شاخصژئومورفیک (SL) با کمک نرم افزار ARC GIS استفاده شد. یافته های تحقیق نشان می دهد که دره ی خضرآباد، یکدره ی تکونیکی است اما میزان این فعالیت ها در همه سطح حوضه یکسان نیست، به طوریکه در بخش های مرکزی (ارتفاع2200-230) این نیروها دارای شدت بیشتری نسبت به بخش های دیگر حوضه است. براساس شواهد نوزمین ساخت ازقبیل وجود بریدگی دره-رود خضرآباد، بریده شدن رسوبات کواترنر، حجم عظیم رسوبات مخروط افکنه پایین دست، وجودتیلیت و شیل های تکتونیزه و بدلیل موقعیت استقرار آنها (در لندفرم های کواترنری) می توان جهت اثبات تکتونیک جنبا اشاره نمود.

دره ی خضرآباد، شاخص های ژئومورفیک، نئوتکتونیک، مورفوتکتونیک