مهدیه کریمی - دانشجوی دکتری فیزیولوژی و اصلاح دانشگاه بوعلی سینا همدان
حسن ساری خانی - دانشیار گروه علوم باغبانی دانشگاه بوعلی سینا همدان

فناوری نانو تحول علمی جدیدی است که کاربردهای فراوانی در صنعت، کشاورزی، پزشکی، داروسازی و تجارت پیدا کرده است. نانو ذرات ، مجموعه ای از اتم ها یا مولکول ها هستند که حداقل یک بعد به اندازه 1 تا 100 نانومتر (روکو 2003 و 189-181) و ویژگی های فیزیکی و شیمیایی متفاوتی نسبت به مواد با اندازه معمول (نل و همکاران ، 2006 و 627-622) دارند. کاربردهای جدید نانو ذرات و نانو مواد در علوم زیستی و کشاورزی به سرعت در حال پیشرفت و معرفی است. کودهای شیمیایی به شکل نانو ذرات اخیراً مورد توجه زیادی در کشت محصولات کشاورزی قرار گرفته است. نتایج مطالعات موجود نشان دهنده واکنش متفاوت گونه های مختلف گیاهی به مواد غذایی تهیه شده به شکل نانو می باشد (ژو و همکاران ، 2007 و 717-713) برخی مطالعات، اثر منفی نانو ذرات و برخی دیگر اثر مثبت آن ها را بر رشد و نمو برخی گونه های گیاهی ثابت کرده اند و میزان بازدارندگی یا تحریک رشد بستگی به نوع نانو ذرات، غلظت آ نها و رقم و بافت گیاهی مورد نظر داشته است (لین و زینگ ، 2008 و 5585-5580) تیمار نانو ذرات اکسید تیتانیوم میزان بیان و فعالیت آنزیم روبیسکو را در اسفناج افزایش داد (زومینگ و همکاران ، 2008 و 289-280).