بخشعلی اصغری - کارشناس ارشدابیاری و زهکشی دانش اموخته دانشگاه تبریز
امیرحسین ناظمی - استادومدیرگروه مهندسی آب دانشگاه تبریز دانشکده کشاورزی
بهمن یارقلی - رئیس بخش ابیاری و زهکشی مرکز تحقیقات کشاورزی کشور
کرامت اخوان - رئیس بخش ابیاری وزهکشی مرکز تحقیقات کشاورزی مغان

زه آب های کشاورزی مهم ترین منابع آب های غیر متعارف را تشکیل می دهند که می توانند نقش مهمی در توسعه کشاورزی به عهده داشته باشند.بر اساس برآورد یونسکو،در سطح جهانی به طور میانگین، تنها 45 درصد از آب مصرفی کشاورزی به طور مؤثر توسط گیاه مورد استفاده قرار می گیرد و مابقی به صورت زه آب سطحی و زیرزمینی از دسترس گیاه خارج می شود. شناخت دقیق کیفیت و اثرات سوء زیست محیطی مربوطه و ارائه راهکارهای بهبود کیفی، برای برنامه ریزی استفاده مجدد از زه آب ها ضروری می باشد.در بسیاری از طرح ه ای آبیاری و زهکش ی مسائل زیست محیطی از ابتدا نادیده گرفته شده و در مرحله اجرا و بهره برداری عوارض و اثرات سوء زیست محیطی فراوانی را به همراه داشته است با توجه به وسعت قابل توجه شبکه آبیاری و زهکشی مغان و همچنین مقادیر قابل توجه سموم و کودهای شیمیائی مورد استفاده و حجم قابل توجه زه آب تولیدی شبکه و دفع آن در رودخانه ارس ، بررسی اثرات سوء زیست محیطی بهره برداری از این شبکه به و ی ژه اثرات آن بر منابع آب سطحی و زیرزمینی و ارائه راهکارهای کاهش اثرات، ضروری به نظر می رسید. در ارزیابی اثرات زیست محیطی مرحله بهره برداری از شبکه مورد تحقیق ، از روش ماتریکس لئوپولد استفاده شده است. زهاب تولیدی و خاک سطح شبکه ،منابع آب سطحی وزیر زمینی متأثر از شبکه، اجزاء مورد نظر برای نمونه برداری در خصوص پایش اثرات زیست محیطی شبکه مغان در نظر گرفته شده است در این تحقیق ضمن بررسی اثرات زیست محیطی مرحله بهره برداری ، اثرات فعالیتهای شبکه اعم از فیزیکی ، بیولوژیک ، واجتماعی ،اقتصادی و فرهنگی بر روی پارامترهای محیط زیست بررسی شد. در ادامه به تعیین محدوده مطالعاتی ، با لحاظ کردن وضعیت منابع آب سطحی، زیرزمینی و خاک شناسی و سایر اجزاء موثر با توجه به سابقه بهره برداری شبکه اقدام شده است