حسن حیدری - استادیار گروه جغرافیا دانشگاه ارومیه
سمیه نادری - دانشجوی دکتری آب وهواشناسی کشاورزی دانشگاه خوارزمی تهران

در طول سال های گذشته تحت تأثیر عوامل مختلف، سطح آب دریاچه ارومیه کاهش یافته و احتمال خشکی آن را در سال های آینده تقویت کرده است. خشکی دریاچه ارومیه با بستری از رسوب های نمکی در معرض هوا و وزش باد، تغییرات چشمگیری در وضعیت گرمایی، بیلان انرژی و نیز پراکنش ریزگردها به اطراف دریاچه ایجاد می کند. با بررسی جهت و سرعت بادهای دریاچه در دوره های کم بارش و گرم این امکان وجود دارد که بتوان قدرت باد در انتقال ریزگردهای دریاچه به مناطق اطراف آن را محاسبه کرد. در این مطالعه با بهره گیری از داده های سه ساعتی جهت و سرعت مقادیر باد حداکثر در ایستگاه همدید ارومیه، گلبادهای دوره خشک و ماهانه این دوره ترسیم شد. در دوره مورد بررسی باد غالب دارای سمت شمال شرقی بوده و مدت زمان آرامش حدود 90/53 درصد از سال و سرعت بیشترین باد وزیده شده، بین 6/3 تا 7/5 متر بر ثانیه است. گسترش وزش بادهای شدید از جانب دریاچه طی ساعات روز به ویژه بین ساعات 9 تا 12 واضح تر می باشد. با توجه به آزمون کولموگروف-اسمیرنوف تابع توزیع گامبل به عنوان تابعی مناسب جهت برازش داده های حداکثر سرعت باد در ایستگاه ارومیه شناخته شد، در نتیجه مقادیر احتمال تجربی داده ها با کمک این تابع محاسبه گردید.نتایج این توزیع فراوانی وقوع باد در سرعت 8/3 متر بر ثانیه را نشان می دهد . با توجه به موارد فوق جهت و مقدار داده های حداکثر سرعت باد از سمت دریاچه توانایی لازم برای انتقال ریزگردهای دریاچه به منطقه تحقیق را دارند

دریاچه ارومیه ، بادحداکثر ، ریزگرد ، گلباد ، توزیع گامبل