مریم میراحمدی - کارشناس ارشد طراحی شهری از دانشگاه تهران

امروزه گونه شناسی به عنوان دانش طبقه بندی و دسته بندی اشیاء و پدیده ها بر مبنای خصوصیات و ویژگی های کالبدی مشابه،جزیی لاینفک از تاریخ و تئوری معماری به شمار می رود که پیشینه بررسی و تحلیل علمی آن به قرن هجدهم و خردگرایان عصرروشنگری بر می گردد. در عین حال، از قرن هجدهم به بعد، مفهوم گونه شناسی نیز به فراخور تغییر و تحولات صورت گرفته در مبانی نظری معماری، دچار تغییر و تحولات بسیار زیادی شد که بررسی روند این تغییر و تحولات، موضوع اصلی مقاله حاضر است. بنابراین، با توجه به نظریه ویدلر مبنی بر وجود سه دوره مهم تاریخی در ارتباط با تغییر و تحولات صورت گرفته در مفهوم گونهو گونه شناسی که پایه و اساس مبانی نظری این مقاله را تشکیل می دهد، پس از تبیین و تعریف موضوع، به بررسی مفهوم گونه از دیدگاه خردگرایان عصر روشنگری قرن هجدهم(، نوگراها)قرن بیستم و نوخردگرایان فرانوگرادوره معاصر بر مبنای روشی تحلیلی- مقایسه ای پرداخته و در پایان، از مجموع مطالعات صورت گرفته، این نتیجه حاصل شد که مفهوم گونه از گونه-طبیعت در قرن هجدهم میلادی به گونه-صنعت در قرن بیستم و گونه-سنت در دوره معاصر تغییر یافته است.

گونه، گونه شناسی، گونه-طبیعت، گونه-صنعت، گونه-سنت