نازنین نصراللهی - استادیار گروه مهندسی انرژی معماری، دانشگاه ایلام
پریسا قبادی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی انرژی معماری، دانشگاه ایلام،

یکی از راه های ساده و موثر در بهبود کیفیت هوا، کاهش جزایر حرارتی و اثرات منفی آن بر روی مصرف انرژی ساختمان، استفاده از فرم و متریال مناسب در سطوح شهری و به ویژه بام ها است. جریان هوا در نزدیکی سطح زمین هر چند تغییرناپذیر ولی بصورتتوربولانس است؛ ناهمواری سطح زمین، توربولانس اصطکاکی در اثر ساختمانها و درختان را تشدید می کنند، در این راستا پیکربندی بام ها نقش مهمی در آشفتگی لایه ها، تعیین غلظت آلاینده ها و الگوی پیچیده جریان هوا در فضاهای شهری دارند. تحقیقات انجام شده حاکی از آن است که با شبیه سازی غلظت آلاینده ها و جزایر حرارتی در لایه سطحی شهری USL، تنوعاشکال و ارتفاع بام ها عوامل مهمی برای تخمین کیفیت هوا در دره های شهری می باشند؛ کاهش ارتفاع بام ساختمان، افزایش غلظت آلاینده ها و گرمای به دام افتاده در دره های شهری را به همراه دارد و میزان این دو متغیر در تنگه ی ما بین دو بام مسطحدر مقایسه با بام های شیبدار بیشتر خواهد بود. این در حالی است که بام های شیبدار دو طرفه و ذوزنقه ای کمترین گرمای به دامافتاده و بیشترین آشفتگی را ایجاد می کنند و با افزایش ارتفاع و شیب بام، آشفتگی و سرعت جریان هوای افقی نیز بیشتر خواهد شد. این پژوهش براساس مطالعات کتابخانه ای و تحلیل و استنتاج منطقی از داده ها صورت گرفته است، در این مقاله سعی شده ضمن بررسی انواع اشکال بام، بهترین فرم ساختمان برای کلان شهرها جهت کاهش گرمای به دام افتاده و افزایش تلاطم لایه ها ارائه شود.

پیکربندی بام، دره شهری، توده های حرارتی، الگوی جریان هوا، انرژی جنبشی تلاطمی، کیفیت هوا