حسین راهدان - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی آبخیزداری، دانشگاه تربیت مدرس
حمیدرضا مرادی - دانشیار گروه آبخیزداری، دانشگاه تربیت مدرس
محمد شریفی کیا - دانشیار گروه سنجش از دور، دانشگاه تربیت مدرس

خشکسالی یکی از پدیده های طبیعی است که سالانه موجب وارد آمدن خسارات زیادی به جوامع انسانی می گردد. مطالعه وضعیت خشکسالی در نواحی مختلف در تدوین طرح های مقابله با خشکسالی و مدیریت خطر آن و حرکت در مسیر توسعه پایدار از اهمیت زیادی برخوردار است. بارندگی یکی از مهم ترین متغیرهایی است که از آن در تعیین خشکسالی استفاده می شود. شاخص های مختلفی بر پایه عامل بارش برای ارزیابی و بررسی خشکسالی ارائه شده است. هدف از این پژوهش مقایسه کارایی برخی از معروف ترین و کاربردی ترین شاخص های خشکسالی در شهر اصفهان می باشد. در این پژوهش، از داده های سالانه بارش ایستگاه سینوپتیک شهر اصفهان برای یک دوره آماری 60 ساله (از سال 1951 تا 2010) استفاده گردید. شاخص های مورد استفاده در این پژوهش شامل درصد از نرمال (PN)، دهک های بارندگی (DPI)، بارش استاندارد (SPI) و ناهنجاری بارش (RAI) می باشد. نتایج نشان داد، شاخص درصد از نرمال در تعیین سال های خشک حساس تر عمل می کند. طبق این شاخص دو دوره خشکسالی با دوره تداوم بالا روی داده است. طبق شاخص بارش استاندارد با گذشت زمان از شدت و تداوم خشکسالی ها در شهر اصفهان کاسته شده است. شاخص دهک های بارش فقط یک دوره خشکسالی بلندمدت را مشخص کرده و در سال های انتهایی دوره مطالعاتی، تغییرات منظمی را از خود نشان نمی دهد. شاخص ناهنجاری بارش هم در طول دوره مطالعاتی تغییرات منظمی از سال های خشک و تر نشان نداد. بهترین شاخص برای تعیین خشکسالی شهر اصفهان با استفاده از ضریب پیرسون با درصد اعتماد 99 درصد، شاخص درصد از نرمال انتخاب شد و شاخص های بارش استاندارد، دهک های بارندگی و ناهنجاری بارش در رتبه های بعدی قرار گرفتند.

خشکسالی هواشناسی، شاخص های خشکسالی، شدت خشکسالی، شهر اصفهان ، توسعه پایدار