کیومرث روشنگر - استادیار دانشکده عمران، گروه آب، دانشگاه تبریز
شبنم میرحیدریان - کارشناس ارشد مهندسی آب، دانشگاه تبریز

امروزه با پیشرفت علم و تکنولوژی، استفاده از سیستم ها و نرم افزارهای کامپیوتری درمحاسبات مسائل پیچیده گسترش بسیاری یافته است. یکی از این مسائل که همه ساله خسارات مالی و جانی بسیاری را به همراه دارد، تخریب پل ها بدلیل آبشستگی پایه های آن در اثر جریان آب می باشد. در این تحقیق، کارایی و عملکرد دو روش نرم افزاری هوشمند شبکه فازی-عصبی ANFIS و برنامه ریزی بیان ژن GEP برای تخمین میزان آبشستگی پایه های پل با استفاده از داده های میدانی مورد مقایسه قرار گرفته است. همچنین در این تحقیق از دو سری داده ی آزمایشگاهی و میدانی برای بستر با خاک غیرچسبنده استفاده شده است. مقایسه نتایج نشان داد که بدست آمدن ضریب همبستگی0/9211و0/7108به ترتیب برای داده های آزمایشگاهی و میدانی حاکی از عملکرد بهتر شبکه فازی- عصبی ANFIS در مقایسه با روش برنامه ریزی بیان ژنGEP در تخمین عمق آبشستگی پایه های پل می باشد. همچنین استفاده از آنالیز ابعادی جهت بی بعد کردن داده ها کارائی مدل رانسبت به داده های با بعد افزایش داد.

آبشستگی موضعی، شبکه فازی-عصبی، برنامه ریزی بیان ژن، پایه پل، روش های هوشمند، داده های میدانی