مقداد پیرصاحب
بهزاد شاخمرادی
کیومرث شرفی
کاوه کریمی

نیترات یکی از این عوامل شیمیایی است که می تواند سلامت آب شرب را تحت تأثیر قرار دهد و باعث ایجاد عوارض و اثرات سوء بهداشتی در مصرف کننده شود. نیترات به عنوان آخرین مرحله اکسیداسیون ترکیبات نیتروژن دار محسوب می شود، که عامل بیماری متهموگلومبین میا در نوزادان می باشد و احتمال تشکیل ترکیبات سرطان زای نیتروزآمین از آن به عنوان یکی از شاخص های شیمیایی آلودگی آب به فاضلابها و پسماندهای جامد مورد توجه است. امروزه غلظت نیترات در آب های زیرزمینی در بعضی از بخش های ایران یک معضل جدی به حساب می آید. گسترش روزافزون استفاده از آبهای زیرزمینی به خصوص در مناطق کویری که امکان استفاده تلفیقی از اب های سطحی و زیرزمینی نمی باشد، باعث افت کیفیت سطح آب زیرزمینی شده است. هدف از این مطالعه بررسی روند میزان غلظت نیترات در آب آشامیدنی ایران است. این مقاله فقط مقالات انگلیسی و فارسی را تا 2012 شامل می شود. در این مطالعه مشخص شد که توزیع آلودگی نیترات در اکثر مناطق مورد مطالعه رابطه نزدیکی با وسعت و شدت فعالیت های کشاورزی دارد به طوریکه بیشترین غلظت نیترات مربوط به مناطقی بود که فعالیت کشاورزی در آنها بیشتر است. با توجه به نتایج این مطالعه و به منظور جلوگیری از افزایش غلظت نیترات در آب آشامیدنی پیشنهاد می شود که هر چه سریعتر نسبت به احداث و راه اندازی سیستم جمع آوری و تصفیه فاضلاب شهری اقدام گردد و استفاده از چاه های جاذب برای دفع فاضلاب به حداقل رسانده شود و به منظور بررسی نوسانات غلظت نیترات در آب آشامیدنی و اطلاع از روند افزایش یا کاهش آن و مقایسه آن با وضعیت فعلی، این مطالعات به فواصل زمانی معین انجام گیرد.

نیترات، نیتریت، آب شرب، ایران