اسماعیل خضرلو - دانش آموخته کارشناسی ارشد مهندسی علوم و صنایع غذایی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مراغه
حسین شیخلوئی - استادیار گروه علوم پایه دانشگاه آزاد اسلامی واحد مراغه
تورج مهدی زاده - استادیار گروه بهداشت و کنترل کیفی مواد غذایی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه ارومیه

آفلاتوکسین ها متابولیت های ثانویه قارچی هستند که دارای اثرات بالقوه سرطانزایی، ناص الحلقه زایی و موتاژنی می باشند. از آنجایی که هیچ تحقیقی در ارتباط با بررسی میزان آفلاتوکسین در پنیرهای سنتی کوزه انجام نپذیرفته است و این فرآورده یکی از پر مصرف ترین محصولات لبنی در منطقه می باشد، لذا با توجه به این موارد یک بررسی کلی در رابطه با شناسایی این سم در پنیرهای سنتی کوزه لازم و ضروری بنظر می رسد و این تحقیق با این هدف صورت پذیرفته است. در این مطالعه پس از نمونه برداری خوشه ایی و اماده سازی نمونه ها با استفاده از روش الایزا تعداد 48 نمونه پنیر سنتی کوزه از نظر وجود و مقدار آفلاتوکسین M1 مورد آزمایش قرار گرفت. طبق نتایج حاصل شده 17 درصد نمونه های آزمایش شده آلوده به سم آفلاتوکسین M1 بودند. و در 83 درصد نمونه ها آلودگی قابل تشخیص مشاهده نگردید. محدوده آلودگی نیز بین2-27/214 نانوگرم بر کیلوگرم بود . هیچکدام از نمونه ها نیز آلودگی بالاتر از حد مجاز استاندارد اتحادیه اروپا یعنی 250 نانوگرم در لیتر نداشتند..با توجه به نتایج بدست آمده، پائین بودن میزان AFM1 در نمونه های مورد مطالعه، در حال حاضر می تواند از نظر بهداشت عمومی رضایت بخش باشد و این حالت نشان دهنده استفاده از شیرهای نسبتاً سالم گوسفندی برای تهیه این نوع پنیر می باشد. ولی با این حال آلودگی نزدیک به حد استاندارد در 4 درصد نمونه ها مورد توجه بوده و نیاز به بررسی های دقیق تر مانند نوع شیر مورد استفاده در این نمونه ها ضروری بنظر می رسد..از طرفی توصیه می شود برای کنترل آلودگی با مایکوتوکسینها، همچون سایر کشورها حد مجاز استانداردی تهیه و تدوین و به مورد اجراء گذاشته شود.

آفلاتوکسین M1، پنیر سنتی کوزه، الایزا