رضا تاری نژاد - استادیار دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه تبریز
سجاد پیربوداقی - دانشجوی دوره دکترای سازه های هیدرولیکی، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه تبریز

حل مسئله اندرکنش سد و مخزن از دیرباز مورد توجه مهندسین عمران بوده است. با گسترش کامپیوترها و ارائه روش اجزای محدود، تحول شگرفی در زمینه حل این سیستم ها به وجود آمد. از آن جا که حل چنین سیستم هایی نیاز به اعمال شرایط مرزی مناسب دارند، لذا ارائه شرایط مرزی مناسب به خصوص در مرز انتشاری مخزن همواره مورد توجه محققین بوده است. لایه کاملاً سازگار (PML) اخیراً به عنوان یک شرط مرزی مناسب برای مرز دوردست (مرز انتشار امواج) معرفی شده است. در این مقاله، این نوع شرط مرزی در مرز انتشاری مخزن به کار گرفته شده است. برای این منظور ابتدا مفاهیم پایه شرط مرزی PML بیان شده، سپس روند پیادهسازی این شرط مرزی با استفاده از روش اجزای محدود ارائه شده است. به منظور، تحلیل دینامیکی سیستم سد و مخزن کد اجزای محدودی در محیط نرمافزار MATLAB توسعه یافته و تحلیلهای پارامتری روی سیستم اندرکنشی سد و مخزن با استفاده از این شرط مرزی و نیز شرط مرزی سامرفلد برای تعیین بهینه ضریب تابع کاهنده انجام شده است. نتایج نشان میدهند که استفاده از شرط مرزی لایه کاملاً سازگار (PML) در مقایسه با شرط مرزی سامرفلد نیاز به مدل کردن مخزن تا 50 % کمتر برای یک دقت یکسان دارد که منجر به کاهش زمان محاسبات خواهد شد.

اندرکنش سد و مخزن، لایه کاملاً سازگار (PML)، روش اجزای محدود، مرز انتشاری مخزن، رویکرد اویلر- لاگرانژی