حسن هاشمی زرج آباد - استادیار گروه باستان شناسی دانشگاه بیرجند

خراسان جنوبی را می توان به دلیل قرارگیری در موقعیت خاص زمین شناسی، بهشت معادن شرق کشور نامید. مطالعات وپژوهشهای باستان شناختی انجام گرفته در حوزه جغرافیایی استان خراسان جنوبی در قالب بررسیهای میدانی، کاوش باستان شناسی و داده های بدست آمده از آنها بیانگر آن است که این منطقه از شرق کشور نیز از پیشینهی بسیار کهنی در زمینهی فلزگری برخوردار می باشد. مقالهی حاضر بخشی از طرح پژوهشی بررسی سیستماتیک باستان شناسی بخش شوسف شهرستان نهبندان می باشد که در تیرماه سال جاری توسط نگارندگان انجام و منجر به کشف و شناسایی 111 محوطه تاریخی ارزشمند گردید که از ایت تعداد 11 محوطه کهن ذوب فلز 3 مرکز در دهستان شوسف و 11 مرکز در دهستان عربخانه در این منطقه کشف گردید. در نتیجه مطالعات میدانی صورت گرفته شواهدی از معدن کاری و فلزکاری کهن، بقایای کورهها و محلهای انباشت سرباره های ذوب فلز مشاهده، ثبت و ضبط گردید که در این پژوهش، با روش بررسی پیمایشی با شیوه مکان نگاری و طیف ژرفانگر یا فشرده Random Sampling به معرفی 1 مرکز کهن ذوب فلز در دو دهستان شوسف و عربخانه پرداخته خواهد شد.

سرباره ، ذوب فلز، باستان شناسی معادن، شوسف، عربخانه