احمد صالحی کاخکی - استادیار دانشکده مرمت، دانشگاه هنر اصفهان
الهام مهردوست - دانشجوی کارشناسی ارشد مطالعات معماری ایران، دانشگاه هنر اصفهان

منطقه رودشت در شرق اصفهان، دارای چندین محوطه از دوران قبل از اسلام و نیز بناهای متعددی از قرون مختلف دوره اسلامی است. این حوزه که در انتهای مسیر زاینده رود؛ قبل از رسیدن به باتلاق گاوخونی قرار دارد، پایداری خود را در مدت سالیان طولانی، از این رودخانه مایه می گیرد. تعدد آثار مربوط به قبل از دوره صفوی بیانگر اهمیت این حوزه در آن بازه زمانی است. اغلب این بناها با وجود اهمیت تاریخی، کمتر مورد توجه و بررسی قرار گرفته اند. این مقاله به معرفی دو بنا از قرون اولیه اسلامی در روستایی از این منطقه به نام طهمورثات می پردازد؛ بنای نخست مسجد این روستاست که با وجود تغییرات بسیار، همچنان پابرجاست و بنای دیگر موسوم به شاه سیدعلی است که اخیرا تخریب شده است و اندک مدارک باقی مانده از آن، مورد بررسی و بویژه محراب و تا حدودی پلان آن مبنای مطالعه تطبیقی با مسجد روستا قرار خواهد گرفت. سوالی که این پژوهش به دنبال آن است، بررسی ویژگی ها و سیر تحول تاریخی بنا در طول زمان است. شیوه پژوهش به صورت مطالعه و برداشت میدانی بنای مسجد و بررسی منابع تاریخی و تحلیل کیفی دستاوردهاست که با مطالعه تطبیقی شواهد باقی مانده از مسجد طهمورثات با تصاویر امام زاده روستا حاصل شده است

منطقه رودشت، روستای طهمورثات، مسجد طهمورثات، امام زاده سید علی