مهدی جان پرور - شرکت مهندسی مشاور طوس آب، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد مسئول مکاتبات
محمدرضا علوی مقدم - شرکت مهندسی مشاور طوس آب، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد

دشت هومند آبسرد با وسعت 128 کیلومتر مربع در شرق تهران واقع شده است. روند افزایش حفر چاه در این دشت از سال 1374 شروع شده و تا سال 1385، تعداد 600 حلقه چاه در دشت حفر شده است. حدود 97 درصد از برداشت از آبخوان معادل 59 میلیون متر مکعب در سال به مصارف کشاورزی اختصاص دارد. گرچه تغذیه مناسب آبخوان در دوره مرطوب سال آبی و ضرایب هیدرودینامیک بالای آبخوان، باعث افزایش سریع سطح آب زیرزمینی می شود ولی بعلت افزایش بهره برداری در سالهای اخیر، سطح آب زیرزمینی افت نموده است بطوریکه تعدادی از چاههای مشاهده ای آبخوان در اثر افت، خشک شده است. تحقیق حاضر با استفاده از کد MODFLOW 2000 به بررسی اثر چاههای بهره برداری بر روی روند افت سطح آب زیرزمینی دشت هومند آبسرد پرداخته است. در این راستا ابتدا مدل آب زیرزمینی آبخوان تهیه شده و سپس تاثیر چاهها در افت سطح آب در قالب دو سناریوی حفظ برداشت در سطح فعلی و کاهش برداشت از آبخوان تا سال 1402 مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان می دهد در صورتیکه برداشت از آبخوان در سطح فعلی حفظ شود سطح آب زیرزمینی دشت در سال 1402 بطور متوسط 5/44 متر افت خواهد نمود و چنانچه برداشت از آبخوان به نصف کاهش داده شود، مقدار افت متوسط آبخوان در سال 1402، حدود 37 متر خواهد بود، بنابراین کاهش برداشت از آبخوان، جهت جلوگیری از افت سطح آب ضروری است.

دشت هومند آبسرد، چاههای بهره برداری، مصارف کشاورزی، MODFLOW ، سناریوی مدل، افت سطح آب زیرزمینی