حسینعلی اصغرنیا - گروه مهندسی بهداشت بهداشت محیط دانشگاه علوم پزشکی بابل
کمال الدین کریمیان - معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی کردستان
داود بلارک - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه علوم پزشکی مازندران
سیدمهدی قاسمی - معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی بابل

فلز روی به عنوان یکی از عناصر ضروری برای انسان محسوب می شود اما در غلظت های زیاد باعث مشکلات بهداشتی برای انسان می شود که باید به طریقی حذف شود. بنابراین هدف از این تحقیق بررسی کارایی پوسته بلال طبیعی و اصلاح شده با اسید تارتاریک در حذف روی از محلول های آبی می باشد. این مطالعه در مقیاس آزمایشگاهی به صورت ناپیوسته و با تغییر فاکتورهای مؤثر مانند pH (2 تا 7)، زمان تماس (5 تا 180 دقیقه)، غلظت اولیه روی (10 تا 150 میلی گرم در لیتر) و مقدار جاذب (1 تا 6 گرم در لیتر) صورت گرفت. غلظت روی با استفاده از دستگاه جذب اتمی اندازه گیری و از آنالیز ANOVA برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد. با افزایش زمان تماس، دوز جاذب و pH و کاهش غلظت اولیه روی میزان حذف افزایش خواهد یافت. در شرایط بهینه میزان جذب برای پوسته بلال طبیعی و اصلاح شده به ترتیب برابر با 91% و 98% بدست آمد. ایزوترم جذب از مدل لانگمیر نوع دو و سینتتیک جذب از سینتیک درجه دو کاذب تبعیت بیشتری نشان داد. آنالیز ANOVA نشان داد که تمامی متغیرها تأثیر قابل توجهی در میزان درصد حذف داشتند (p<0/05). بر اساس نتایج می توان اظهار نمود که پوسته بلال مخصوصاً پوسته بلال اصلاح شده می تواند به عنوان یک جاذب ارزان قیمت و مناسب در حذف روی از محلول های آبی مورد استفاده قرار گیرد.

پوسته بلال، روی، ایزوترم جذب، سینیتیک جذب