امیر هوشنگ احمدی نژاد - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته مدیریت دولتی گرایش سیستم های اطلاعات مدیریت،دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان
زهرا شهریار پناه - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته مدیریت دولتی گرایش تشکیلات و روش ها، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان

انگیزش شغلی آنقدر مهم است که می تواند منشا ابداعات و ابتکارات شغلی افراد باشد . هرز برگ در مدل ایجاد انگیزه خود دو دسته عوامل کاملا مجزا از یکدیگر را ارائه کرده است . یک گروه شامل عواملی که فقدان آنها در درجه اول موجب عدم رضایت می گردد ولی وجود و تامین آن ها باعث ایجاد انگیزه شدید و قوی نمی گردد . این عناصر را عوامل بهداشتی یا عوامل موثر در حفظ وضع موجود نامید . تامین این عوامل تنها از عدم رضایت جلوگیری می کند ولی وجود آن ها موجب انگیزش نمی باشد . این عوامل به زعم هرزبرگ عبارتند از طرز تلقی و برداشت کارکنان درباره شیوه اداره امور و خط مشی های سازمان یا ماهیت و میزان سرپرستی فنی ، استقرار روابط متقابل و دوجانبه با سرپرستان ، سطح حقوق و دستمزد ، امنیتکاری ، زندگی شخصی کارکنان ، شرایط کاری ، مقام و منزلت وجود این عوامل و شرایط تنها حافظ وضع موجود بوده وکارکنان را در سازمان ابقاء می کند . در غیر این صورت کارکنان ممکن است دچار چنان درجه ای از عدم رضایت شوند که سازمان را ترک کرده و بقا و موجودیت آن را به مخاطره اندازند . از این رو بود که هرز برگ این عوامل را برای تامین وحفظ بهداشت و سلامت سازمان دانست . بر اساس این تحقیق چنانچه مدیری سعی بر آن داشته باشد که با توسل به عوامل فوق در افراد ، ایجاد انگیزه نماید راه خط بیهوده و عمل او اصولا نمی تواند چنین اثر و نتیجه ای را به بار آورد . دسته دوم در عوامل موثر در ایجاد انگیزه می باشند . وجود این عوامل در درجه نخست موجب رضایت و انگیزش افراد می گردد حال آن که غیبت آن ها تنها عدم رضایت ضعیفی را موجب می شود . عدم رضایت در این حالت از این جهت خفیف است که کارکنان قبلا از عوامل گروه نخست برخوردار بوده و در سازمان ابقا شده اند . بنابراین فقدان عوامل گروه دوم مترادف با عدم انگیزش تلقی می گردد. به نظر هرز برگ عوامل موثر در ایجاد انگیزه عبارتند از : موفقیت کاری – شناخت و قدردانی از افراد و کارآن ها – پیشرفت و توسعه شغلی – ماهیت کار و وظایف محوله – رشد فردی – و ماهیت مسئولیت های محوله . توجه به این نکته حائز اهمیت است که عوامل حفظ وضع موجود عموما با محیط و شرایط کاری مرتبط است حال آن که عوامل موثر ایجاد انگیزه مربوط به محتوای شغل هستند.

انگیزش، عامل رفتار، روان شناسی فیزیولوژیک، نیاز، رضایت شغلی، کارایی، تفاوت های فردی