امین مقبلی قرایی - گروه گیاه پزشکی دانشگاه ولی عصر(عج) رفسنجان، رفسنجان
مهدی ضیاءالدینی - گروه گیاهپزشکی دانشگاه ولی عصر(عج) رفسنجان، رفسنجان
محمدامین جلالی - گروه گیاهپزشکی دانشگاه ولی عصر(عج) رفسنجان، رفسنجان

جاسمونیک اسید هورمون گیاهی از رده جاسمونات ها است که از اسید چرب لینولنیک اسید مشتق میگردد و نقش مهمی در پاسخ دفاعی گیاه علیه حشرات و پاتوژنها ایفا میکند. پسیل آسیایی مرکبات Diaphorina citri kuwayama (Hem.:Psyllidae) بدلیل انتقال باکتری، عامل بیماری میوه سبز یا گرینینگ، یکی از آفات مهم و مخرب مرکبات محسوب میشود. این پژوهش به منظور ارزیابی پاسخ رفتاری پسیل آسیایی مرکبات به هفت غلظت جاسمونیک اسید، شامل 0/001 ، 0/01 ، 0/1 ، 1، 10، 100 و 1000 میکروگرم انجام گردید. آزمایش ها با رهاسازی جداگانه و منفرد 30 حشره نر و 30 حشره ماده در دستگاه الفکتومتر Y- شکل و در شرایط آزمایشگاهی صورت گرفت. داده ها با آزمون مربع کای مورد تجزیه قرار گرفت. نتایج مشخص نمود که جاسمونیک اسید در دزهای 100 و 1000 میکروگرم بطور معنی داری برای حشرات نر و ماده پسیل آسیایی مرکبات دور کننده بود. اما این ترکیب در دزهای 0/001، 0/01، 0/1و 10 میکروگرم اثری روی رفتار حشرات نر و ماده نداشت. این نتایج مشخص نمود که پاسخ رفتاری پسیل آسیایی مرکبات به مقادیر مختلف جاسمونیک اسید، متفاوت است و این ترکیب در دزهای بالا دارای اثر دورنندگی است. شناسایی ترکیبات دورکننده پسیل آسیایی مرکبات در مدیریت این آفت مهم و مخرب حایز اهمیت است.

اسید جاسمونیک، بویایی سنج، پسیل آسیایی مرکبات، میوه سبز