سریرا سرداری - دانشجوی کارشناس ارشد ژنتیک و اصلاح نژاد دام
جمال فیاضی - عضو هیات علمی دانشگاه کشاورزی و علوم طبیعی رامین
خلیل میرزاده - عضو هیات علمی دانشگاه کشاورزی و علوم طبیعی رامین
مرتض ممویی - عضو هیات علمی دانشگاه کشاورزی و علوم طبیعی رامین

باتوجه به افزایش جمعیت جهان، نیاز بشر به مواد پروتئینی روز به روز افزایش می یابد و همین مسئله سبب شد هاست که بسیاری از حیوانات که گوشت آنها قابل مصرف انسان می باشند بیشتر مورد توجه قرار گیرند. با توجه به شرایط جغرافیایی حاکم بر بخش زیادی از ایران، شتر ذخیره ژنتیکی منحصر به فردی برای کشورمان محسوب می گردد و بر اساس شاخص های حفظ ذخایر ژنتیکی فائو در شرایط بحرانی قرار دارد. از این رو، مطالعاتی که در جهت درک بهتر ساختار ژنتیکی جمعیت موجود شت رتک کوهانه انجام گیرند می توانند در تدوین راهکار مناسبتر برای حفظ و نجات آن کمک نمایند. در تحقیق حال حاضر تنوع ژنتیکی درون جمعیتی و بین جمعیتی، با استفاده از نه جایگاه ریزماهواره ای شامل-YWLL44-YWLL08-CVRL01-VOLP03-VOLP08 LCA63-LCA56-VOLP67-VOLP10 که دارای چند شکلی بالایی بودند، بر روی 150 نمونه از شتران ت ککوهانه استان خوزستان بررسی گردید. استخراج DNAاز نمونههای خون با استفاده از کیت استخراج، انجام شد. واکنشهای PCRدرتمام جایگاهها با موفقیت انجام و فرآورده های PCRبر روی ژل آکریل آمید 6% الکتروفورز گردید. ژنوتیپ هر فرد محاسبه شد. تمامی جایگاهها چند شکل بودند، در تمامی جایگاه ها به جز VOLP67 هتروزیگوتی برای تمامی نمونه ها مشاهده شد. هتروزیگوتی مشاهده شده برای نمونه ها 0.889 و هتروزیگوتی مورد انتظار0.626گزارش گردید که با وجود اندازه بسیار کم جمعیت موجود شتر تک کوهانه، جمعیت مذکور همچنان از تنوع ژنتیکی قابل قبولی برخوردار است. جمعیت از تعادل هاردی واینبرگ خارج بود. میانگینPIC برای جایگا هها 0.5632 دیده شد که بیشترین و کمترین آن مربوط به YWLL08 (0.7180) و VOLP67 (0.4131) بود. کمترین و بیشترین آلل مشاهده شده به ترتیب برای جایگاه VOLP 67 برابر با 5 و برای جایگا ههای VOLP 08 ، VOLP10،CVRL01برابر با 10 بود. میانگین تعداد آلل جایگا ههای مورد مطالعه 7/44 بدست آمد، این مقادیر نشان میدهند که جایگاههای مورد مطالعه، از چندشکلی مناسبی در جمعیت مورد مطالعه برخوردار بودند و می توان آنها را برای مطالعات بعدی بر روی شترتک کوهانه نیز توصیه نمود. بیشترین و کمترین تنوع درون جمعیتی، که برای هر جمعیت بصورت متوسط هتروزایگوسیتی مورد انتظار همه جایگاهها برآورد گردید، بترتیب مربوط به جمعیتهای هویزه (0.639) و شوش (0.607) بود.

شتر تک کوهانه ایران، نشانگرهای ریزماهواره، تنوع ژنتیکی، هتروزیگوتی، چند شکلی