مهرزاد احمدی - موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر - بخش ژنتیک و بانک ژن گیاهی ملی ایران
جواد مظفری - دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج
سونا حسین آوا
عبداله محمدی

این تحقیق به منظور ارزیابی تنوع ژنتیکی و بررسی جریان ژنی بین جمعیت های جنگلی فندق در شرق و غرب دریایی مازندران و ارقام بومی رایج در ایران انجام شد. برای این کار 10 ژنوتیپ از هریک از جمعیت های جنگلی و ارقام بومی تجاری فندق با استفاده از 13 جفت آغازگر SSR انگشت نگاری DNA گردیدند. در مجموع 84 آلل با میانگین 7 آلل با میانگین 7 آلل در هر مکان ژنی تکثیر گردید . میانگین تعداد آلل های موثر و هتروزیگوسیتی به ترتیب 3/5 و 0/62 محاسبه شد. تجزیه کلاستر داده های مولکولی براساس روش UPGMA ژنوتیپ ها را به هشت گروه طبقه بندی نمود. ژنوتیپ های جنگلی شرق دریای مازندران (خراسان شمالی) در یک کلاستر قرار گرفته و قرابت ژنتیکی زیادی با یکدگیر نشان دادند. ژنوتیپ های جنگلی غرب دریای مازندران واقع در جنگل فندقلوی اردبیل در پنج گروه متفاوت قرار گرفتند که بیانگر وجود تنوع ژنتیکی به مراتب بیشتر از معیت های شرق دریای مازندران در آن بود. همچنین بیشتر ارقام زراعی در یک گروه و بین گروه های مربوط به ژنوتیپ های بومی غرب دریای مازندران جای گرفتند براین اساس می توان غرب دریایی مازندران را مرکز تنوع ژنتیکی فندق در ایران دانست که جریان ژنی از آنجا به شرق دریای مازندران و باغات فندق در کشور رخ داده است.

تنوع ژنتیکی، فندق، جریان ژنی، نشانگرهای مولکولی، SSR