مرضیه قنبری جهرمی - دانشجوی دکتری علوم باغبانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران وپژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی ایران
حسن رهنما - عضو هیئت علمی بخش کشت بافت و انتقال ژن پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی ایران
امیر موسوی - عضو هیئت علمی بخش بیوتکنولوژی گیاهی پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و زیست فناوری
محمد رضا صفرنژاد - عضوهیئت علمی بخش ویروس شناسی مرکز تحقیقات گیاه پزشکی

استفاده از مکانیسم های ایجاد مقاومت ناشی از پاتوژن افق های جدیدی در راستای تولید گیاهان تراریخت مقاوم به ویروس باز کرده است. این نوع مقاومت ناشی از ویروس در گیاهان تراریخت از طریق بیان بخشی از ژنوم خود ویروس ایجاد می شود. یکی از بیماری های مهمی که سالانه خسارت های اقتصادی بسیاری به کشاورزان کشور وارد می کند و باعث افت عملکرد و کیفیت محصول می گردد، ویروسY سیب زمینی است. این پژوهش در راستای تولید سیب زمینی تراریخت مقاوم به ویروس PVY با استفاده از مکانیسم خاموشی ژن انجام گردید. بدین منظور یک سازه ژنی برگرفته از بخش 3′UTR و پروتئین پوششی (cp) ژنوم ویروس PVY طراحی گردید. سازه با استفاده از اگروباکتریوم به ریز نمونه های میانگره، برگ و ریزغده انتقال داده شدند. درصد نو ساقه های تولید شده در محیط باززایی بانشانگر انتخابی علف کش فسفینوتریسین (PPT) پس از رشد و تکثیر مورد ارزیابی قرار گرفتند. تراریختی بوته ها با استفاده از آزمون زنجیره ای پلیمراز(PCR) بررسی گردید. بر اساس نتایج PCR ا40 درصد گیاهان باززا شده تراریخت بودند. پس از رسیدن به حداکثر رشد رویشی استخراج RNA انجام گردید. بیان ژن barدر گیاهان تراریخت با استفاده از آزمون RT-PCR مورد بررسی قرار گرفت. 20 گیاه تراریخت واجد سازه RNAi به منظور ارزیابی مقاومت به PVYبا آزمون الیزا مورد ارزیابی قرارخواهند گرفت.

خاموشی ژن، سیب زمینی، مقاومت به ویروس، PVY ، RNAi