مرضیه مهرپو - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد قزوین، ایران
جمال الدین سهیلی - استادیار، دانشکده معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد قزوین، ایران

شاید بتوان زمینه بسیاری از چالش های شهری را عدم برنامه ریزی کلان و بکارگیری راهکارهای بخشی در پاسخ به نیازهای گوناگون و متغیر جوامع و محیط های شهری دانست. آنچه در زمینه پژوهشها، طرح های شهری و ساخته های معماری با موضوع پایداری انجام شده است، عموماً با نگاه تک بعدی صورت گرفته که خود منجر به برهم زدن تعادل عمومی شهر و توسعه ناپایدار می گردد. دیدگاه های سودجویانه صرفاً اقتصادی در امر توسعهف لطمات فراوانی را در حیطه های اجتماعی و محیطی به بار آورده و با به مخاطره انداختن ارگانهای طبیعی، کاهش عرصه های مردم و امکانات خدماتی و رفاهی، باعث افول هویت و کیفیت فضای محلی، شهری و معماری می گردد. مهمترین سوال این پژوهش یافتن راه حلی برای پاسخ گویی به تمام ابعاد و نیازهای موضوع مورد طراحی است بطوریکه موجب افزایش پایداری در تمام حوزه های تأثیر گذار وتأثیر پذیر گردد. با بررسی تئوری های نوین توسعه، چنین به عمل می آید که برای نیل به توسعه پایدار هماهنگ، نیاز به یکپارچه سازی طرح ها و برنامه های شهری و معماری و حذف راه کارهای بخشی است به شیوه ای که با نگاه جامع و کل نگر و با رویکرد چند رشته ای، در جهت رفع مسائل پیجیده شهر و معماری و پاسخگویی به نیاز لایه های مختلف محیطی، اجتماعی و اقتصادی اقدام نمود. هدف از این نوشتار، آشنایی با مفاهیم رویکرد جامع و چند رشته ای و شناخت الگوها و روش های طراحی با آن می باشد. برای این منظور با ترکیبی از روش های تحلیلی- توصیفی و بر اساس مطالعات کتابخانه ای و برداشت های میدانی ابتدا با بررسی مدل های گوناگون این رویکرد، اصول طراحی چند رشته ای در مقیاس های مختلف شهری، معماری و منظر مرور گشته و سپس با طرح و تشریح پروژه مجموعه چند منظوره زرگنده واقع در محله زرگنده تهران، ابعاد وسیع تر و مشخص تری از این رویکرد در فرایند برناه ریزی و طراحی معماری ارائه شده است.

رویکرد چند رشته ای، طراحی جامع، معماری پایدار، توسعه هماهنگ، مجموعه چند منظوره زرگنده