قربان خدابین - کارشناسی ارشد دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
ناصر لطیفی - عضو هیئت علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
سراله گالشی - عضو هیئت علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
حسین قربانی

به منظور بررسی اثر تراکم بوته بر صفات مورفولوژیک دو رقم سورگوم دانهای آزمایشی در یک مزرعه در شمال غربی کرج اجرا گردید. در این آزمایش دو رقم پیام و کیمیا و چهار سطح تراکم 100 و150و200و250 هزاربوته درهکتار به صورت آزمایش فاکتوریل و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار مورد ارزیابی قرار گرفتند و صفات ارتفاع بوته، قطرساقه ، طول پانیکول و شاخص برداشت اندازهگیری شدند. بر اساس تجزیه واریانس دادهها تفاوت ارتفاع بوته، قطر ساقه و طول پانیکول در تراکمهای گیاهی و ارقام مختلف از لحاظ آماری معنیدار بود. علیرغم عدم وجود اختلاف معنیدار بین تراکمهای مختلف برای شاخص برداشت، کمترین شاخص برداشت43/01 در تراکم 251 هزار بوته در هکتار بدست آمد ارقام مورد بررسی نیز از لحاظ آماری برای این شاخص، اختلاف معنیدار ندارند. با این حال مقایسه میانگین شاخص برداشت در ارقام نشان میدهد، کیمیا با 44/16 درصد بالاترین شاخص برداشت را داراست. اثر متقابل رقم و تراکم بر روی شاخص برداشت معنیدار نمیباشد. بیشترین طول پانیکول در تراکم کم یعنی 111 هزار بوته در هکتار با میانگین27/28 سانتیمتر و کمترین طول پانیکول در تراکم پایین یعنی 251 هزار بوته در هکتار با میانگین 22/73 سانتیمتر به دست آمد. در هر دو رقم طول پانیکول همبستگی منفی و معنیداری با تعداد پانیکول در مترمربع داشت به طوری که همبستگی طول پانیکول با تعداد پانیکول در مترمربع در رقم کیمیا و پیام به ترتیب برابر r=-0/63وr=-0/61 بود این همبستگی منفی به این علت بود که با افزایش تراکم گیاهی بر تعداد پانیکول در مترمربع افزوده شده بود اما طول پانیکول کاهش یافته بود

سورگوم دانهای، تراکم بوته، شاخص برداشت