علی جوادی - دانشجوی دکتری گروه مهندسی آب دانشگاه صنعتی سهند
عبداله رنجبر - دانشجوی دکتری گروه مهندسی آب دانشگاه صنعتی سهند

مشکلات شوری خاک در 30 سال اخیر در دنیا در ایران نیز به شدت توسعه یافته است. حدود 50 درصد از اراضی کشاورزی شور هستند یا با مشکلاتی مرتبط با شوری مواجه هستند. منبع اصلی املاح در خاک، مواد معدنی اولیه در پوسته زمین است. همچنین آبیاری با آبهای شور و آبهای زیرزمینی و حرکت املاح به سطح خاک توسط جریان مویینگی می تواند باعث تجمع املاح شود. املاح خاک به دلیل اهمیت آن ها از نظر شوری، حاصل خیزی و آلودگی آب های زیرزمینی دارای اهمیت خاص است. بنابراین برآورد مقدار کمی انتقال و انبارش املاح در خاک در بسیاری موارد مهم است. متاسفانه برآورد کمی انتقال املاح در مزارع به دلیل نیاز به اندازه گیری های زیاد غلظت در عمق ها و زمانهای مختلف مشکل، وقت گیر و پرهزینه است و استفاده از مدل های انتقال املاح کمک مهمی در این برآورد خواهد نمود. هدف اصلی این تحقیق بررسی قابلیت مدل HYDRUS در شبیه سازی انتقال املاح بود. نتایج بررسی تحقیقات انجام یافته نشان داد که مدل با دقت بالایی انتقال املاح را شبیه سازی می کند و می توان از نتایج این مدل در مدیرت آبیاری و آبشویی استفاده نمود. البته در برخی موارد مدل HYDRUS عملکرد پایینی در شبیه سازی انتقال املاح داشت که احتمالا بدلیل نیاز به کالیبراسیون پیچیده و تنظیم ترم جذب بود. در نهایت پیشنهاد می شود قبل از به کارگیری مدل باید درستی نتایج مدل با نتایج آزمایش های مزرعه ای مورد ارزیابی قرار گیرد.

انتقال املاح، شوری خاک، مدل HYDRUS، هدایت الکتریکی خاک