غلامرضا اسدالله فردی - استادیار دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه تربیت معلم تهران
محمدحسین ایزدی یار - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه تربیت معلم تهران
علی اکبر عظیمی - استادیار دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران
بهمن یارقلی - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی

کادمیوم در نتیجه تجمع در منابع تغذیه، در مقادیری بیش از حدود استاندارد می تواند برای جانداران مختلف خطر آفرین باشد. پساب های صنعتی می توانند حاوی آلاینده های مختلف مانند فلزات سنگین باشند و ممکن است گاها بدون تصفیه مناسب و کافی، بطور غیر قانونی در محیط زیست رها شده و جهت آبیاری کشاورزی مورد استفاده قرار گیرند، لذا در این تحقیق میزان تجمع کادمیوم در اندام مختلف دو گونه علوفه ای شبددر و اسپرس مورد بررسی قرار گرفته است. برای هر گونه گیاهی، سه تیمار شامل یک تیمار شاهد (بدون اضافه کردن کادمیوم به خاک) و دو تیمار حاوی غلظت کادمیوم 50ppm و 100ppm در خاک، درچهار تکرار مورد ازمایش قرار گرفت. نمونه های مورد بررسی با استفاده از استاندارد شماره 2050 سازمان حفاظت محیط زیست آمریکا هضم شده و غلظت کادمیوم در نمونه ها بوسیله دستگاه اسپکتروفتومتر جذب اتمی با کوره گرافیت اندازه گیری شد. نتایج حاکی از آن بود که میزان جذب کادمیوم توسط گیاه در تیمارهای حاوی این فلز بیشتر از تیمار شاهد می باشد که بین این دو گونه در گیاه شبدر، تمایل بیشتری به جذب این عنصر مشاهده شد. در گیاه اسپرس نیز مقایسه کادمیوم موجود در اندام مختلف بیانگر آن است که ریشه و ساقه اسپرس توانایی جذب بالاتری از این فلز را نسبت به برگ دارا هستند. همچنین با مقایسه مقادیر کادمیوم تجمع یافته در اندام های مختلف این دو گونه با استاندارد Kebatta-pendias خطر مسمومیت برای دام ها وجود نخواهد داشت.

پساب صنعتی ، تجمع ، کادمیوم ، علوفه ، شبدر ، اسپرس