سیدامیر حسینی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران

جدایی طراحی از ساخت و تاکید بر بازنمایی ایدهها قبل از اجرا در قاب رسانههای آنالوگ و دیجیتالی و همچنین گرایش دیدگاههای تئوری معماری در خصوص منابع ایدهپردازی به سمت قابلیتهای رسانه (بستر طراحی) در کنار دو عامل دیگر سوژه(طراح) و ابژه(مسالهی طراحی) سبب کاربرد روزافزون و ضرورت مطالعهی قابلیتهای رسانه شده است. طراحان امروزه خود را در سه موقعیت مییابند: 1برای بازنمایی ایدههای ذهنی خود رسانهای انتخاب کنند، 2 از تعامل میان قابلیتهای رسانه و تصاویر ذهنی مستقل خود راهحلهای جدیدی تولید کنند، 3از قابلیتهای یک رسانه ایده بسازند. در چنین شرایطی طراحان اغلب به سمت ریختهایی از فرم تمایل نشان میدهند که قابلیت تولید و بازنمایی آنها در نرم- افزارهای متداول تجاری به سهولت فراهم باشد. به همین جهت نیز دامنهی امکانات نرمافزارهای تجاری و شیوهی قراردادن آنها در اختیار کاربر(طراح) اهمیت مییابد. چرا که بخش مهمی از تصمیمات طراح حین فرایند طراحی متاثر از قابلیتهای رسانهی بکارگرفته شده، میباشد. پژوهش حاضر در صدد است با شناسایی رهیافتهای خلق و ویرایش فرم در دو نرمافزار رایانهای متداول میان طراحان به نقد و بررسی آنها در نسبت با ویژگیهای معماری ایرانی- اسلامی پرداخته و به ارایهی پیشنهادهایی جهت بهینهسازی این ابزارها متناسب با منطق حاکم بر معماری ایرانی، و یا در نهایت طراحی و توسعهی رسانهای متناسب با این معماری بپردازد. نتایج پژوهش نشان داد با وجود اختلافهای زیاد میان این نرم- افزارها، میتوان بسیاری از دستور-ابزارهایی که نرمافزارهای تجاری از آنها برای تولید و ویرایش فرم استفاده میکنند را در 6رهیافت کلی و 9 راهبرد جزئیتر هریک شامل چند دستور_ابزار دستهبندی کرد. اغلب این راهبردها از تعاریف هندسه اقلیدسی، هندسه تحلیلی، جبر خطی و هم- چنین برخی روشهای تولید صنعتی منتج شدهاند. در فرایند طراحی بسته به اینکه رابطهی کاربر و رایانه طبق کدام الگوواره ارتباط انسان و ماشین سامان یافته باشد، سهم هریک از این دستهها در انتخابهای طراح تغییر خواهد کرد

رسانه، فرایند طراحی، طراحی به کمک رایانه، رهیافت فرم، معماری ایرانی-اسلامی،