جواد نام درست - مدیر پروژه شرکت سازه پردازی ایران
محمدعلی بنی هاشمی - مدیرمطالعات پروژه، رئیس موسسه آب دانشگاه تهران
رضا کاظمی زاد - مدیر پروژه شرکت آب منطقه ای قم

مدیریت سیلاب امروزه به عنوان مکمل روش های سازه ای کنترل سیل از اهمیت خاصی برخوردار است. پیش بینی سیل به عنوان ابزاری برای مدیریت سیلاب می تواند راهگشای مشکلات و یا کاهش خسارات سیل باشد. سامانه های هشدار سیل به عنوان یکی از روش های مدیریت سیلاب از طریق پیش بینی زمان و شدت سیل در حوزه آبریز، نقش چشم گیری در کاهش خسارات سیل دارند. رودخانه قمرود از عوامل شکل گیری شهر قم بوده و این شهر به نوعی در خروجی حوضه این رودخانه شکل گرفته است. مسیل رودخانه مذکور به دلیل عدم توجه به اصول شهرسازی و نیز بده کم جریان آب تبدیل به پارکینگ، بازار روز و محل استقرار زائران شده است. با توجه به نوع اقلیم منطقه و استفاده از بستر رودخانه، امکان در خطر بودن جان و مال مردم به دلیل وقوع سیل در شهر قم وجود دارد. وجود سامانه کارآ پیش بینی و هشدار سیلاب می تواند کمک پشمگیری به کاهش خسارات و تلفات ناشی از سیل بکند. سامانه هشدار سیل قمرود از نوع پیشرفته بوده و ازمؤلفه های متنوعی تشکیل شده است. در بخش پیش بینی، سه نوع مدل هواشناسی، هیدرولوژی و هیدرولیک درنظر گرفته شده است. طبیعتاض وجود این سه مولفه مستلزم استفاده از یک سامانه پشتیبانی تصمیم گیری مناسب با مدل های سه گانه می باشد. از سوی دیگر طراحی سامانه جمع آوری، انتقال و دریافت اطلاعات نیز در مجموعه لحاظ شده است. طراحی سامانه هشدار نیز از مؤلفه های مهم این سامانه می باشد. همچنین درنظر گرفته شده است که ساختار تشکیلاتی استفاده از سیستم هشدار سیل طراحی گردیده و برنامه واکنش فوری مقابله با سیل نیز برای یک سناریوی خاص تهیه گردد. از جمله دیگر اجزاء این مامانه، تهیه بانک اطلاعات جامع سیل حوضه و همچنین بررسی امکان بهره برداری از مخازن جهت مدیریت سیلاب می باشد. در این سامانه نتایج شکست سد 15 خرداد بر سیستم هشدار سیل نیز در نظر گرفته شده است. نقاط هدف سامانه هشدار سیل قمرود عبارتند از شهر قم و شهرک های مهدیه و پردیسان در مجاورت آن و شهر سلفچگان. نتایج به دست آمده نشان دهنده قابلیت و کارآمدی قابل توجه سامانه هشدار سیل بوده و امکان کاربرد آن با اطمینان بالا در حوضه آبریز رودخانه قمرود می باشد.

مدیریت سیلاب، DSS، سامانه هشدار سیل، رودخانه قمرود