روح انگیز محمدیان - شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب اداره مطالعات (رئیس گروه نمودارهای خاص)
قاسم عقلی - دانشجوی دکتری زمین شناسی نفت دانشگاه شهید چمران اهواز

در مطالعه ساختمان هاى نفتى، مطالعه شکستگی های سنگ مخزن در مراحل تولید و توسعه میدان بسیار مهم و ضروریاست. به کارگیری نرم افزارهاى مخزنى در تحقق این مسئله به زمین شناسان نفتی کمک شایانی می نماید. هدف از اینتحقیق، بررسی سیستماتیک شکستگی های مخزن بنگستان یکی از میادین جنوب غرب و نحوه گسترش این شکستگی ها درمخزن مذکور با استفاده از تحلیل نمودارهای تصویرگر و سایر داده های پتروفیزیکی مانند مغزه ها و هرزروی گل و تأثیر اینشکستگی ها بر تخلخل و تراوایی مخزن می باشد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد که به طور کلی تولید در مخزنآسماری این میدان، تلفیقی از شکستگی ها و ماتریکس سنگ است. در این مخزن شکستگی ها و زون های متخلخل تأثیرفراوانی بر خصوصیات سنگ مخزن داشته اند. درمجموع براساس منشا زایشی شکستگی ها (Systemic Frac) 7دسته شکستگی مشخص گردیده که مهمترین آنها دسته شکستگی های شمال 56 و شمال 90 و شمال 314 و شمال 125 درجهمی باشد. دسته شکستگی های شمال 314 و شمال 56 , شمال 90 (شرقی- غربی) بیشترین تراکم شکستگی ها موجوددرمخزن بنگستان میدان را دارندکه بیشتردر زونهای E1 و F1,E2 دیده شده اند وجزء دسته شکستگی های کششی هستندکه می-توانند بیشترین مشارکت را درتولید داشته باشند. وجود شکستگی های شمالی- جنوبی وشرقی- غربی اثبات فرضیه بالا -آمدگی پی سنگ را تقویت می کند. میانگین تراوایی کل حاصله از شکستگی ها در مدل شکستگی های مخزن بنگستان میداندرجهت 8.22 X و درجهت Z:12.98, Y:10.91 بوده که نشانگر ارتباط بیشتر لایه ها درجهت قائم می باشد. تخلخل کلحاصله از شکستگی ها 0.00099 درصد بوده وبیشتر درزون های D,F1 به ترتیب به میزان میانگینتخلخل 0.0003 و 0.0004 درصد می باشد که مقادیربسیار پایین تخلخل حاصله از شکستگی ها درمخزن بنگستان با توجه بهفراوانی بسیارکم شکستگی ها در این مخزن قابل توجیه می باشد .

شکستگی ها، مخزن بنگستنان، مغزه، نمودارهای تصویرگر، تخلخل و تراوایی