مصیب کمری - اهواز، شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب
سیدعلیرضا طباطبایی نژاد - تبریز، دانشگاه صنعتی سهند
شاهین پرچه خواری - اهواز، شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب

تعیین دقیق پارامترهای مخزن، یک مسأله اساسی در مطالعات و مدیریت آن است. یکی از مهم ترین و مؤثرترین اینپارامترها، گروه ضرایب آرچی (a, n, m) است که در محاسبات و تخمین مخازن نقش بسیار مهمی دارند. هر تغییر هرچندجزئی در مقدار این پارامترها، منجر به خطای چشمگیری در محاسبات مذکور می شود. ضریب سیمان شدگی (m) فوق العادهمهم بوده و تحت تأثیر نوع تخلخل، شکل ذرات و منافذ، ضریب پیچاپیچی، نوع ذرات، ناهمگونی و فشردگی و به طورمعمول از 1 تا 5 متغیر است. اما متأسفانه برخلاف اهمیت بالای این ضرائب در مطالعات مخازن، هیچگونه روابط و مقادیرجامعی برای مخازن ایران تاکنون ارائه نشده است و محاسبات اشباع بر اساس روابطی است که بعضاً با خطای بالا همراهاست و اندازه گیری آزمایشگاهی این پارامترها نیز به صورت پراکنده و فقط برای تعداد محدودی انجام گرفته است. هدف ازاین مطالعه، برآورد خطای حاصل از نتایج بعضی از این روابط رایج است. ضمن مقایسه نتایج روش های مختلف برای محاسبهm با مقادیر آزمایشگاهی، ضرائب همبستگی بسیار پایین (برای روش های شل، بورای و راگلند (نوع 1 و 2) به ترتیب برابر 0/306، 0/3025، 0/2819 و 0/2831) به دست آمد که مؤید خطای زیاد استفاده از این روابط در محاسبات مربوط به مخازن ایران است. لذا جمع آوری کافی داده های آزمایشگاهی و ارائه مدل های جامعی برای مخازن ایران به صورت موردیجهت بهبود محاسبات مخزن، کاملاً ضروری و اجتناب ناپذیر است.

ضریب سیمان شدگی، درصد اشباع، روش شل، روش بورای، روش راگلند