حسین دهقانی سانیج - استادیار پژوهشی موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی

جداسازی تغییرات انرژی در مزرعه برای جداسازی تبخیر و تعرق از تبخیر – تعرق دارای اعمیت می باشد. بدین منظور در یک ازمایش مزرعه ای شدت گرمای نهان یک مزرعه ذرت، آسمانه گیاهی و سطح خاک با دو روش اندازه گیری و موردد مقایسه قرار گرفتند. در روش اول شدت گرمای نهان از مزرعه ذرت و سطح خاک با استفاده از روش بیلان انرژی نسبت به بوون اندازه گیری و سپس شدت گرمای نهان آسمانه گیاهی بر اساس اختلاف بین شدت گرمای نهان مزرعره و سطح خاک تعیین گردید. در روش دوم لایسیمتر وزنی و جریا ن سنج شیره گیاهی بترتیب برای اندازه گیری شدت گرمای نهان از مزرعه و آسمانه گیاهی بکار برده شد. سپس شدت گرمای نهان سطح خاک بر اساس اختلاف بین شدت گرمای نهان مزرعه و اسمانه گیاهی تعیین گردید. یکنواختی (R2) بین شدت گرمای نهان مزرعه اندازه گیر شده با دوروش برابر با 0/71 و مقدار آن برای اسمانه گیانه برابر با 0/74 بود. اما نتایج نشان دهنده یکنواختی پایین (R2=0/36) بین شدت گرمای نهان سطح خاک بود. در روش اول شدت گرمای نهان از مزرعه در مقیاسه با اطلاعات لایسیمتر 11% کمتر و شدت گرمای نهان ازآسمانه درمقایسه با جریان سنج شیره گیاهی 2% بیشتر براوردگردید، که نتیجه آن براورد پایین شدت گرمای نهان ازسطح خاک بود.در یک مقیاس روزانه، نتایج بهتری حاصل گردید و مقدار خطای نسبی برای شدت گرمای نهان مزرعه و آستانه زراعی بترتیب برابر با 19% و 17% بود. نتایج همچنین نشان داد گرمای محسوس سطح خاک مهمترین عامل در بیلان انرژی وتعرق از گیاه بوده است. (31%) روش اول به عنوان روشی جدید برای مطالعات انرژی بین خاک و استانه گیاهی بوده که در آن کلیه اندازه گیری ها در سطح مزرعه و با هزینه ای بسیار پایین تر صورت می گیرد.

تبخیر - تعرق ، تبخیر ، تعرق ، بیلان انرژی ، آسمانه گیاهی