مهران بادبزن چی - دانشجوی کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی دانشکده مهندسی علوم آب دانشگاه ش
سعید برومندنسب - استاد گروه آبیاری و زهکشی دانشکده مهندسی علوم آب دانشگاه شهید چمران ا

چغندرقند یکی از محصولات استراتژیک کشاورزی به ویژه در منطقه کشاورزی خراسان است. در این تحقیق کارایی مصرف آب در زراعت چغندرقند با روش آبیاری قطره ای نواری مورد بررسی قرار گرفت. شاخص های مقایسه شامل عملکردمحصول، کارایی مصرف آب، بررسی خصوصیات کمی و کیفی چغندرقند در سیستم قطره ای نواری می باشد. این تحقیق در مزارع تحقیقاتی، پارک علم و فن آوری استان خراسان انجام شد. تیمارهای مورد استفاده جهت ارزیابی شامل انجام سطوح آبیاری با 100%، 90%، 70%، 50% تبخیر از تشتک و هر کدام در 4 تکرار بودند. دور آبیاری 3 روز و مساحت هر تکرار 40 متر مربع بود. جهت مقایسه رشد چغندرقند شاخص سطح، وزن تر و خشک غده در طول دوره اندازه گیری شد. نتایج نشان داد عملکرد محصول بر اساس وزن غده، در تیمار 100% تبخیر از تشتک به میزان 106 تن در هکتار، دارای رتبه اول بود که بیشترین عملکرد قند نیز مربوط به این تیمار بود. پس از آن تیمار 90% با 98 تن در هکتار و تیمار 70% تبخیر از تشتک و 50% تبخیر از تشتک به ترتیب 56 و 55 تن در هکتار قرار داشتند ضمنا بین تیمارها اختلاف (در سطح 0/05) معنی دار بود. کارایی مصرف آب غده نیز برای تیمارهای 100%، 90%، 70%، 50% تبخیر از تشتک به ترتیب 8/81، 9/02، 6/48، 9/13 کیلوگرم بر متر مکعب آب که دارای تفاوتی معنی دار (در سطح 0/05) بدست امد. در سایر خصوصیات کمی و کیفی اندازه گیری شده در نمونه ها تفاوت معنی داری دیده نشده است. نظر به اینکه عملکرد اقتصادی نهایی قند قابل استحصال می باشد تیمار دارای رتبه اول است که بیشترین عملکرد قند خالص را داشته باشد. پس پیشنهاد می شود در شرایط محدود بودن منابع آب و داشتن زمین از تیمار 50% و در غیر این صورت از تیمار 100% و یا 90% استفاده شود. تیمار 70% به علت مصرف آب بالاتر از تیمار 50% و عملکرد برابر با آن در کارایی مصرف حداقل بوده و تفاوت زیادی با دیگر تیمارها دارد.

آبیاری قطره ای نواری ، چغندرقند ، سطوح مختلف آبیاری ، تشتک تبخیر