کلثوم حمیدی - دانشجوی کارشناسی ارشد ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه زنجان
محمد بادسار - استاد یار گروه ترویج ارتباطات وتوسعه روستایی دانشگاه زنجان
روح الله رضایی - دانشیار گروه ترویج ارتباطات وتوسعه روستایی دانشگاه زنجان

خوشه صنعتی به عنوان مجموعه ای ازکسب وکارهای کوچک درمحدوده خاص جغرافیایی می باشند که به تولید وعرضه یک یاچند محصول مکمل می پردازد. خوشه صنعتی درمناطق روستایی می توانند نقش مهمی درایجاد اشتغال، درآمد، توانمندسازی روستاییان و درنهایت توسعه این مناطق وکشورایفانمایند. بنابراین این مطالعه با هدف تببین مفهوم خوشه صنعتی وبررسی عوامل موثربررشد توسعه خوشه های صنعتی درمناطق روستایی و شناسایی عوامل بازدارنده توسعه آن ها انجام گردید. درراستای دستیابی به هدف از یک روش کتابخانه ای استفاده گردید. نتایج حاصل ازمطالعات کتابخانه ای منابع داخلی وخارجی دراین باره نشان می دهد که ادارات دولتی ، موسساات حامی دانشگاهی وفنی ، بانک های تجاری ، بنگاه های اقتصادی بزرگ، اتحادیه های کسب وکار ، اتاق بازرگانی ، سازمان های غیردولتی می توانند درتوسعه خوشه ها دخالت داشته باشند، همچنین مطالعات نشان دادعوامل متعددی ازجمله نبودهمکاری درون گروهی، ناکافی بودن حمایت های دولتی، وجودرقابت درقیمت به جای رقابت درکیفیت تولید ونوآوری ، نبود ارتباط با بخش عمومی، درون گرایی باعث عدم رشد و توسعه خوشه ها می گردد

خوشه صنعتی ،روستا ،توسعه ،بنگاه های اقتصادی کوچک