حسن لشکری - استاد دانشگاه دانشگاه شهید بهشتی تهران

خشکسالی ها در هر اقلیمی چه اقلیم خشک و چه اقلیم های مرطوب یک پدیده نا خوشایند و جزء مخاطرات اقلیمی قلمدادمی شوند . علت اصلی خشکسالی ها تغییر در الگوی گردشی جو نسبت به شرایط نرمال می باشد . همچنان که ترسالی ها نیز تغییر در الگوی گردشی جو نسبت به شرایط معمول می باشد . خشکسالی ها در مناطق خشکی همچون جنوب شرق کشور به دلیل وابستگی شدید ساکنان آن به بارش های اندک سالانه و آسیب پذیری شدیدتر محیط این مناطق حائز اهمیت ودرخور توجه می باشد . در این تحقیق با استفاده از داده های بارش سالانه خشکسالی های شدید شرق و جنوب شرق کشور در یک دوره آماری 04 ساله 1531 1531 از - پایگاه داده های مرکز مدیریت منابع آب کشور استخراج و سپس از سایت هواشناسی مرکز ملی اقیانوس وجو امریکا NCEP /NCAR شرایط سینوپتیکی حاکم در خشکسالی ها با استفاده از نقشه های ارتفاعی ترازهای 1444و 334 ، ، 044 و 344 هکتوپاسکال و نقشه های میدان باد و نم ویژه ارائه شده است . حرکات غرب و جنوب سوی پرفشار جنب حاره ای عربستان در ترازهای میانی وردسپهرو گسترش زبانه پرفشار سیبری از سمت شرق و شمال شرق در تراز زیرین در دوره سرد سال و گسترش قابل ملاحظه پشته پرفشار جنب حاره ای عربستان به سمت شرق وزبانه کم فشار پاکستان در تراز زیرین در دوره گرم سال مانع از گسترش ، سامانه های بارشی بر روی منطقه در دوره گرم و سرد سال شده و منطقه را از دریافت بارش ها محروم می سازد .

خشکسالی، الگوی گردشی ، پرفشار عربستان ،شرق وجنوب شرق