جابر حسین زاده - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی معماری گروه معماری و شهرسازی واحد گرگان دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان ایران
احمد سلامتی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان ایران
مهدیه پژوهان فر - استادیار گروه معماری دانشکده فنی و مهندسی گرگان دانشگاه گلستان

منظر شهری واقعیتی عینی و ذهنی است که از مشاهده هر فرد از محیط بصری به دیده می آید به عبارت دیگر منظر شهری توصیفی از واقعیت موجود فضاهای شهری است. تحلیل کالبدی و ادراکی در منظر در یک فضای شهری کمک شایانی در جهت شناخت ارزش های یک فضای بلندمرتبه می کند. خیابان ارگ مشهد نیز به عنوان یک محور تاریخی واجد شهرسازی و معماری سنتی ایران است. از مشکلاتی اصلی این محور نبود ضابطه ای جهت ساخت و سازهای جدید در جهت هماهنگی با کانون های شاخص هویتی می باشد که علاوه بر کاهش غنای حسی، حس تعلق و خوانایی این ساختمان ها می باشد. تاکید این نوشتار بر وجوه معنایی و بصری منظر این بنا در ادراک شهروندان بوده و در بخش های متعدد شناختی، احساسی، تفسیری و ارزش گذاری ارزیابی شده است. جامعه آماری شامل 011 نفر به نسبت برابر از هر دو جنیست بوده که به روش تصادفی، انتخاب و پرسشنامه ای شامل سؤالات بسته بین آنان توزیع گردیده و تحلیل داد ه ها در نرم افزارSPSS نسخه 01 انجام شده است. در ادامه، ضرایب همبستگی پیرسن میان مؤلفه های ادارکی مورد استخراج و ارزیابی قرار گرفته است و نتایج نشان می دهند. بعد ارزش گذاری شامل نوع مصالح به کار رفته ، میزان ضرورت تمایز قرارگیری مناسب و میزان جلب توجه این ساختمان ها بیشترین میزان همبستگی با حس زیبایی و لذت از این ساختمان را دارد. 86 % همچنین متغیر ارزش گذاری همبستگی مناسبی با بعد تفسیری دارد. در نتیجه میتوان ادعا کرد که این متغیر روی تمایز و همخوانی ساختمان ها با محیط اطراف نیز اثرگذارند. 68 % همچنین احساس لذت و زیبایی از ساختمان های بلند با میزان همخوانی آنها با محیط اطراف و میزان متمایزسازی آنها نیز بستگی مناسبی داده و در ساخت این ساختمان ها باید میزان خوانایی با محیط اطراف مورد توجه قرار گیرد و میزان هماهنگی بصری با بافت طبیعی و فیزیکی شهر به سبب عدم ارتباط با زمینه و قلمرو های رفتاری و کالبدی یک فضای واسط دارای مرزهای مشترکی هستند که تداوم فضایی مطلوب را فراهم می آورد.

ادراک ،ساختمان بلند مرتبه،پیمایش اجتمایی،منظر شهری