سحر رحمانی - دانش آموخته کارشناسی ارشد آگرواکولوژی دانشگاه کردستان
شیوا خالص رو - استادیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه کردستان
غلامرضا حیدری - استادیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه کردستان
ایرج طهماسبی - استادیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه کردستان

هر چند که کشاورزی و تولید محصولات آن بدون استفاده از کود شیمیایی امکان پذیر نیست، اما در کشاورزی پایدار کاربرد کودهای زیستی نقش ویژه ای در افزایش تولید محصول و حفظ حاصلخیزی پایدار خاک دارد. به همین منظور در سال زراعی 1393 آزمایشی تحت عنوان بررسی تأثیر کود فسفر و میکوریزا بر خصوصیات کمی و کیفی ذرت (.Zea mays L) در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه کردستان واقع در شهرستان دهگلان اجرا گردید. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با 16 ترکیب تیماری و سه تکرار انجام شد. رقم مورد آزمایش رقم فجر (KSC260) و فاکتورهای آزمایش شامل قارچ میکوریزا در چهار سطح (عدم تلقیح، تلقیح با گونه ی G.hoi، تلقیح با گونه ی G. intraradices و تلقیح با گونه ی G.mossea) و کود فسفره (سوپر فسفات تریپل) در چهار سطح (0، 80، 160 و 240 کیلوگرم در هکتار) در نظر گرفته شدند. صفات مورد اندازه گیری شامل: ارتقاع ساقه، قطر ساقه، تعداد برگی در بوته و سطح برگ متصل به بلال بوده است. نتایج آزمایش نشان داد که اثرتیمار کود فسفر بر هر چهار صفت اندازه گیری شده درسطح احتمال یک درصد، اثر تیمار میکوریزا بر ارتفاع ساقه و سطح برگ متصل به بلال در سطح احتمال پنج درصد معنی دار بود. در این تحقیق روشن شد که فسفر به عنوان یکی از سه عنصر مورد نیاز گیاه سبب افزایش ارتفاع ساقه، قطر ساقه، تعداد برگ در بوته و سطح برگ متصل به بلال گردید و کاربرد قارچ میکوریزای سبب افزایش صفات ارتفاع ساقه و سطح برگ متصل به بلال گردیده که دلیل این امر مکانیزم عمل قارچ میکوریزا در جذب فسفر می باشد. همچنین نتایج بر همکنش کود شیمیایی فسفره و میکوریزا نیز نشان داد که کارایی کود سوپر فسفات تریپل همراه با میکوریزا در صفات اندازه گیری شده بیشتر می باشد.

ذرت، عملکرد، فسفر، کود زیستی، کود شیمیایی