علی شینی دشتگل - کارشناس ارشد مرکز تحقیقات نیشکر، شرکت توسعه نیشکر و صنایع جانبی
حیدرعلی کشکولی - عضو هیات علمی دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز
عبدعلی ناصری - عضو هیات علمی دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز
سعید برومندنسب - عضو هیات علمی دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز

از جمله عوامل مهم در بالا بردن راندمان تولید در واحد سطح استفاده صحیح از آب می باشد . نیشکر در خوزستان در سطح وسیع کشت شده و آبیاری آن به روش جوی و پشته با استفاده از سیفون یا هیدروفلوم صورت می گیرد . به هدف بررسی اثر آبیاری جویچه ای یک در میان، روی کارآیی مصرف آب نیشکر، آزمایشی در اراضی کشت و صنعت امیرکبیر طراحی و اجرا شد . این آزمایش در قالب طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی با سه تیمار آبیاری معمول ، آبیاری جویچه ای یک در میان ثابت و آبیاری جویچه ای یک در میان متغیر و در سه تکر ار روی واریته تجاریCP69-1062 انجام شد . نتایج نشان داد که حجم کل آب مصرفی در طول دوره رشد نیشکر در تیمارهای آبیاری معمول، آبیاری جویچه ای یک در میان ثابت و آبیاری جویچه ای یک در میان متغیر بترتیب 29848 ، 21280 و 20656 متر مکعب در هکتار بوده که بطور متوسط در تیمارهای آبیاری یک در میان متغیر و ثابت بترت یب حدود 30 / 8 و 28 / 7 درصد نسبت به تیمار آبیاری معمول، حجم آب مصرفی کاهش یافته است . نتایج همچنین نشان داد که کارآیی مصرف آب به ازاء شکر تولیدی، در تیمارهای آبیاری معمول، یک در میان ثابت و متغیر بترت یب 0 / 41 ، 0 / 58 و 0 / 7 کیلوگرم شکر بر متر مکعب آب مصرفی بود . تیمار آبیاری یک جویچه در میان متغیر، کمترین حجم آب مصرفی را نسبت به دو تیمار دیگر داشته و بیشترین کارآیی مصرف آب از آن حاصل شده است . بیشترین شکر سفید تولیدی نیز مربوط به تیمار آبیاری یک در میان متغیر بوده که 14 / 5 تن در هکتار به ازای 20604 متر مکعب در هکتار آب آبیاری مصرفی، تولید داشته است . تیمار آبیاری معمول با بیشترین حجم آب مصرفی، کمترین کارآیی مصرف و کمترین عملکرد را داشته است . در مجموع روش آبیاری یک در میان متغیر دارای کمترین حجم آب مصرفی و بالاترین کارآیی مصرف آب می باشد، لذا از نظر اقتصادی مقرون به صرفه است ولی برای اجرای آن مدیریت مناسبی لازم است .

نیشکر، آبیاری، آبیاری جویچه ای یک در میان ، کارآیی مصرف آب