الهام سادات ابطحی - فارغ التحصیل، کارشناسی، مهندسی معماری،دانشکده معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوشهر.

در گذشته رابطه انسان، محیط طبیعی و معماری به صورتی بوده که هم انسان در ارتباط مستقیم با طبیعت بوده و هم معماری دربستر طبیعت شکل می گرفته است. معمار سنتی درجستجوی نظمی براساس بهره وری از مواهب طبیعی و هماهنگ با نظم حاکم بر طبیعت بوده ، به دنبال آماده سازی مکانی است که هر آنچه از مواهب طبیعی است ، در محدوده زیست فراهم آورد؛ بدون آنکه خلوتزندگی به هم بخورد. درپاسخ به این خواست ، خصوصی ترین باغ درونی را می سازد و آن را با نام حیاط معرفی می کند. حیاط عنصر حیات خانه ایرانی، جایگاهی تثبیت شده در میان عناصر و فضاهای معماری دارد و هم زیستی با طبیعت را نمایندگی می کندکه جزء عوامل پایداری تلقی می شود. از طرفی در معماری مسکن امروزی ، به منظور خلق فضاهای کارامدتر و در راستای ارتقاء کیفیت زندگی در توسعه پایدار، معماری باید ضمن کاهش مصرف انرژی و کاهش آلودگی محیط زیست، عناصر خود را به مثابه سامانه های کوچکتر در جهت اهداف توسعه پایدار هماهنگ سازد. این در حالی است که عنصری به نام آتریوم، جز, عوامل پایداری درمعماری و باعث برطرف کردن این مساله می باشد. با توجه به اهداف معماری پایدار نه تنها آتریوم میتواند چنان طراحی شود که اتلاف انرژی پائینی داشته باشد بلکه از یک سو باعث ایجاد یک احساس همگرایی و تعامل در فضای داخلی شده و از سوی دیگر مرز مشترکی را برای اتصال ساختمان به شهر پدید میاورد. این پژوهش، در جهت شناسائی و تبیین جایگاه این عناصر فضائی در دستیابیبه اهداف معماری پایدار با نگاهی به عملکرد آتریوم و مقایسه عملکرد انرژی بین حیاط، به عنوان ارزشی پایدار در معماری سنتی و آتریوم در ساختمانها را مورد بررسی قرار داده و درجستجوی راهکاری جهت بازگشت این عنصر در معماری امروز پرداخته شده است

حیاط، آتریوم، انرژی، توسعه پایدار، معماری پایدار