حمید اتقایی - دانشجوی کارشناسی ارشد شهرسازی برنامه ریزی شهری، دانشگاه تهران
رسول افسری - دانشجوی کارشناسی ارشد شهرسازی برنامه ریزی منطقهای، دانشگاه تهران

شهرسازی دفاعی به عنوان مسئله ای حساسیت برانگیز، در ادوار مختلف تاریخی، برای شهرهایی که در معرض خطرمهاجمان قرار داشته اند، اهمیت بسیاری داشته است. برنامه ریزی شهری با توجه به ملاحظات لازم به منظور پدافند غیرعامل، در عصر تکنولوژی و فناوری اطلاعات نیز کماکان واجد اهمیت تاریخی خود می باشد و ضرورت همگامی ملاحظاتدفاعی به شکل پدافند غیر عامل، با پیشرفت روش های آفندی، به خوبی احساس می شود. از دیگر سو، در شرایطی کهکشوری از قدرت پدافند عاملی متقارنی برخودار نباشد و یا استفاده از پدافند عامل مقرون به صرفه نباشد، کاربردینمودن پدافند غیر عامل، وجه برتری و عامل بازدارنده ی مهمی برای آن کشور تلقی خواهد شد. بنابراین پدافند غیر عاملدر یک تحلیل هزینه و فایده با وجود هزینه ابتدایی، از تحمیل تلفات و خسارات هنگفت جنگی پیشگیری کرده یا آن رابه حداقل خواهد رساند. بر این اساس این مقاله با بیان و تکمیل اصول پدافند غیر عامل، به نمونه روش های اجرای آندر مقیاس شهر پرداخته و به بررسی و ارائه برخی راهبردهای مهم در پدافند غیرعامل در شهرهای ایران می پردازد. اینراهبردها، با توجه به تغییری که در رویکردهای تهاجمی نوین جنگی از جمله حملات هوایی روی داده است، با هدف بهحداقل رساندن خسارات و تلفات احتمالی در شهرها مطرح شده اند.

پدافند غیر عامل، جنگ، شهر، اماکن، حملات هوایی