کامل میلانی شیروان - دانشجوی دکتری دانشگاه فردوسی مشهد، مجتمع گاز پارس جنوبی
مجتبی ماموریان - استادیار دانشگاه فردوسی مشهد

کلکتورهای خورشیدی نوعی از مبدل های حرارتی هستند که در آن ها انرژی تشعشعی خورشیدی به انرژی داخلی یک ماده انتقال دهنده نظیر آب منتقل می شود. در هر سیستم خورشیدی، کلکتورها جز اصلی آن سیستم محسوب می شوند. در حقیقت یک کلکتور خورشیدی وسیله ای است که انرژی تشعشعی ورودی خورشید را جذب نموده و آن را به حرارت تبدیل می نماید. سپس این حرارت جذب شده، توسط یک سیال (معمولا هوا، آب و یا روغن) که در میان کلکتور جریان دارد منتقل می شود. این انرژی خورشیدی جذب شده یا از طریق یک سیال چرخان در کلکتور بطور مسقیم به آب گرم تبدیل می شود و یا به دستگاه های تهویه مطبوع منتقل شده و به مصارف راحتی می رسد. این انرژی ذخیره شده همچنین می تواند در یک تانک ذخیره انرژی گرمایی ذخیره شده تا در شب ها یا زمان هایی که آسمان ابری است جهت مصارف مختلف مورد استفاده قرار گیرد. به طور کلی دو نوع مختلف از کلکتورهای خورشیدی شامل: غیر متمرکز کننده ها یا کلکتورهای ثابت و کلکتورهای متمرکز کننده وجود دارند. یک کلکتور غیر متمرکز کننده سطحی به اندازه کلکتور متمرکز کننده برای دریافت و جذب تشعشع خورشیدی دارد، با این تفاوت که یک کلکتور خورشیدی متمرکز کننده، معمولا سطح منعکس کننده مقعری برای دریافت و تمرکز پرتوهای تشعشع خورشیدی بر روی یک سطح دریافت کننده کوچکتر دارد. بنابر این فلاکس تشعشعی خورشیدی را افزایش می دهد. کالکتورهای متمرکز کننده برای کاربردهای با دمای بالا مناسب هستند. کلکتورهای خورشیدی همچنین می توانند بر اساس سیال منتقل کننده حرارت استفاده شده در آن تقسیم بندی شوند. کلکتورها می توانند دارای کاور (شیشه محافظ) یا بدون آن باشند. در این تحقیق در ابتدا به بیان تاریخچه استفاده از انرژی خورشیدی توسط بشر پرداخته می شود. سپس انواع کلکتورهای خورشیدی تشریح شده و بطور خاص به بررسی و مرور کلکتورهای خورشیدی صفحه تخت پرداخته می شود.

کلکتور صفحه تخت، انرژی خورشیدی، متمرکز کننده، غیر متمرکز کننده، صفحه جاذب