بابک لشکرآرا - استادیار گروه مهندسی عمران دانشگاه صنعتی جندی شاپور- نویسنده مسئول
علی لشکرآرا - دانش آموخته دوره کارشناسی ارشد مهندسی عمران و کارشناس شرکت مهندسین مشاور سامان آبراه
منوچهر فتحی مقدم - استاد دانشکده مهندسی علوم آب دانشگاه شهید چمران اهواز

جریان خروجی از سیستم های تخلیه سیلاب اغلب به صورت جت میباشد. بسته به عمق پایاب، جت می تواند به صورت آزاد یا مستغرق عملنماید. هرگاه مقدار تراز پایاب از تراز جت بیشتر باشد، جت به صورت مستغرق عمل مینماید. ابعاد و مشخصات حفره آبشستگی متأثر از متغیرهایمتعددی از قبیل پارامترهای جریان، مشخصات بستر آبرفتی، زمان و هندسه آبراهه و همچنین ارتفاع ریزش میباشد. در این تحقیق به بررسی ابعادحفره آبشستگی تحت اثر جتهای قائم دایرهای مستغرق پرداخته شده است. در پژوهش حاضر از مصالح شن ریز یکنواخت با قطر متوسط 11/1 میلیمتر استفاده شده است. جهت انجام آزمایشها، سناریوهای مختلفی با تغییر در ارتفاع ریزش جت مستغرق نسبت به بستر اولیه رسوبات و همچنین تغییر در سرعت جریان خروجی از جت تدوین گردید. از بررسی روند تغییرات عمق و طول نسبی متعادل شده آبشستگی در مقابل عدد فرود جت در حوضچه استغراق ملاحظه میگردد که با افزایش عدد فرود جت، میزان عمق و طول نسبی متعادل شده حفره آبشستگی افزایش مییابد . از طرفی نتایج نشان می دهند که افزایش یک درصدی ارتفاع نصب جت منجر به کاهش 0/33 درصدی تفاضل نسبی عمق آبشستگی دینامیکی و استاتیکی خواهد شد.

آبشستگی دینامیکی، آبشستگی استاتیکی، جت قائم، نازل، فرود جت