حسین حاتمی نژاد - استادیار دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران
احمد پوراحمد - استاد دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران
داوود عیوضلو - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه شهید بهشتی- نویسنده مسئول

بافت های قدیمی شهرها، ارزشمندترین بافت های شهری هستند که ارزشهای فرهنگی اصیل زیادیبرای شهرها دارند. اکثر بافت های قدیمی در طول زمان با فرسودگی مواجه شده و شادابی و سلامت خود رااز دست می دهند. یکی از مهمترین مسایلی که در چند دهه اخیر مورد توجه مسئولان و اندیشمندان مسایلشهری و به ویژه بافت های فرسوده ی شهری قرار گرفته است، موضوع استفاده از ظرفیت های سرمایهاجتماعی برای تسهیل در روند بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده ی شهری است. سطح اعتماد، مشارکت،انسجام اجتماعی و سایر مؤلفه های سرمایهی اجتماعی افراد ساکن در بافت های فرسوده، از مهمترینظرفیت ها برای بهبود وضعیت این بافت های شهری است. از اینرو در این تحقیق به بررسی میزان تأثیرمؤلفه ی سرمایه ی اجتماعی و تأثیر میزان هر یک از شاخص های آن در مشارکت ساکنان بافت های فرسودهمنطقه ی 9 شهرداری تهران پرداخته می شود. روش تحقیق این مقاله، توصیفی- تحلیلی بوده و برای بررسی سطح سرمایه ی اجتماعی افراد و همچنین میزان تمایل آنها به مشارکت در بافت های فرسوده، از ابزارپرسشنامه بهره گرفته شده است. همچنین برای آزمون فرضیات تحقیق از نرم افزار SPSS و تحلیل هایآماری پیرسون، آزمون تفاوت میانگین T ، تحلیل واریانس یک طرفه و تحلیل رگرسیون چندمتغیره استفادهشده است. نتایج آزمون نشان دهنده ی این است که مؤلفه های سرمایه ی اجتماعی، نقش زیادی در تبیینمیزان مشارکت ساکنان بافت فرسوده در بهسازی و نوسازی دارد و با تأکید بیشتر بر ظرفیت سرمایه یاجتماعی ساکنان این بافت ها می توان از این عامل برای تسریع در روند نوسازی و بهسازی بافت های فرسودهشهری استفاده کرد.

بافتهای فرسوده ی شهری، سرمایه اجتماعی، اعتماد، مشارکت، منطقه 9 شهرداری تهران