محمد فاریابی - استادیار، دکترای مدیریت بازرگانی، گروه مدیریت ، دانشکده اقتصاد، مدیریت و بازرگانی، دانشگاه تبریز
علیرضا فضل زاده - استادیار، دکترای حسابداری، گروه مدیریت ، دانشکده اقتصاد، مدیریت و بازرگانی، دانشگاه تبریز
پیام علم قلیلو - کارشناس ارشد، گروه مدیریت ، دانشکده اقتصاد، مدیریت و بازرگانی، دانشگاه تبریز
افسانه توقیر - کارشناس، گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز

بنگاههای تجاری برای ارتقاء عملکرد خود و کسب مزیت رقابتی در حوزهی بازاریابی ناگزیر از اتخاذ رفتاری بازارمحور میباشند. موفقیت در امر صادرات به عنوان رایجترین روش برای ورود به بازارهای بینالمللی مستلزم درک جامعی از متغیرهای پیشبینی کنندهی رفتار صادرات بازارمحور ( EMO ) میباشد که مطالعات گذشته نشان داده متغیرهایی متفاوت از محیط بازاریابی داخلی بوده است. با این وجود، توجه اندکی به شناسایی این عوامل در عرصهی بین المللی شده است. از این رو در این پژوهش با استفاده از مدل متقدمان رفتار EMO ، سعی در شناسایی عواملی شده است که موجب تسهیل در کاربرد رفتار EMO شده یا در مواردی مانع آن میشوند. داده های مورد استفاده برای آزمون فرضیه های پژوهش به وسیله ی پرسشنامه از 86 شرکت تولیدی صادراتی استان آذربایجان شرقی جمعآوری شده است. نتایج آزمون رگرسیون چندگانه نشان داد، متغیرهای تجربه ی صادراتی و هماهنگی صادراتی بیشترین تأثیر مثبت را در اتخاذ رفتار EMO داشته اند؛ رسمیت صادراتی نیز تحت شرایط محیط ناپایدار صادراتی تأثیر منفی و معنیداری بر رفتار EMO دارد. متغیرهای سیستمهای پاداش صادرات بازارمحور، تأکید آنان بر بازارمحوری و تلاطم محیط نقش پیش بینی کنندهای در مدل نداشتند. در نهایت انتظار میرود نتایج غیرقابل انتظار پیش آمده به دلیل تفاوتهای فرهنگی میان کسب و کارهای ملل مختلف باشد.

رفتار صادرات بازارمحور ( EMO ) ساختارهای صادراتی، سیستمهای صادراتی، شاخصهای توسعهی صادرات،تلاطم محیط صادراتی