هادی رحمتی پور - دانشجوی کارشناسی ارشد سازه دانشگاه ارومیه
محمدرضا شیدایی - دانشیار دانشگاه ارومیه،
بهرام گراوند - دانشجوی دکتری سازه دانشگاه ارومیه

اساساً پدیده کمانش میتواند موجب کاهش ظرفیت باربری اعضاء فشاری گردد. در مدلسازی رفتار غیرخطی این اعضاء علاوه بر مشخصات رفتاری الاستیک، لازماست که رفتار پسکمانشی آنها نیز مورد توجه قرار گیرد. اعضای فشاری در عمل به دلیل فرآیند ساخت و آسیب های وارده در مراحل حمل و نقل و نصب، همواره دارای ناکاملیهای مختلف در مقطع و طول عضو هستند. حضور ناکاملی میتواند بر رفتار این اعضا مقابل بارهای وارده تا حد زیادی تاثیرگذار باشد و رفتار پایداری سازه را تحت تاثیر خود قرار دهد. در این تحقیق با بررسی انواع ناکاملیهای هندسی رایج در عناصر فشاری، تغییر در ظرفیت باربری این اعضاء مورد بررسی قرار گرفته است. برای این منظور اعضای فشاری با مقطع لولهای دارای ضریب لاغری مشابه، با نسبت های متفاوتی از قطر به ضخامت در حالتهای مختلفی از ناکاملی مورد بررسی و آنالیز قرار گرفته است. پاسخ نیرو جابجایی هر یک از مدلهای مورد مطالعه با در نظر گرفتن اثر ناکاملیهای هندسی همچون انحناء اولیه عضو و ناکاملی موضعی از نوع فرورفتگی به صورت مجزا و ترکیبی ترسیم و تفسیر شده است. نتایج حاکی از آن است که مقدار افت ظرفیت باربری محوری عضو در صورتی که ناکاملی از نوع انحناء اولیه باشد، در نسبت های مختلف قطر به ضخامت تقریباً یکسان بوده و مستقل از نسبت قطر به ضخامت عضو میباشد اما تغییر این نسبت باعث نمایان شدن کمانش موضعی در رفتار پس کمانشی اعضا میگردد. در حالت ناکاملی موضعی با افزایش نسبت قطر به ضخامت مقدار افت ظرفیت محوری عضو نیز بیشتر میشود. همچنین مشاهده شد که ترکیب ناکاملیها از نوع انحناء و موضعی موجب کاهش بار کمانشی به میزان قابل توجهی در این اعضاء میگردد.

کمانش ، پس کمانش ، ناکاملی ، اعضای لوله ای ، عضو فشاری