رقیه مرادی رضیآباد - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته مهندسی معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات اردبیل
مهسا مهردادی - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته مهندسی معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات اردبیل
وحید وزیری - استادیار گروه معماری دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه محقق اردبیلی

اسکان غیر رسمی، پدیدهای است نا بهنجار، که نسبت به بافت متداول شهرها مشاهده میشود. این پدیده، تجلی فقدان برآورده شدن نیاز مسکن و سرپناه اقشار کم درآمدی است که در فضای رسمی و برنامه ریزی شده شهر جایی ندارد و در فرار از محدودیتهای قانونی خارج از توان خود، به برپایی سکونتگاههای نا بسامان در حاشیه شهر، به امید آن که به فرصت های شغلی با درآمد مستمر شهری دسترسی پیدا نمایند، می پردازند و شامل افراد و خانوارهایی می شود که در محدوده ی فیزیکی و اقتصادی شهر زندگی می کنند ولی هنوز جذب نظام شهری نشده و از بسیاری جهات با بافتهای اصلی شهر تفاوت دارند. محلات هدف این پژوهش نمونه کاملی از این سکونتگاهها در شهر اردبیل است. تحلیل داده های این پژوهش نشان می دهدکه در به وجود آوردن پدیده اسکان غیر رسمی در اردبیل، عواملی از جمله اسکان تعداد زیادی از افراد تهی دست در این ناحیه که عمدتاً ناشی از اقتصاد سیاسی فضا است مؤثر می باشد. به علاوه این پدیده به نوبه خود، پیامدهای کالبدی و اجتماعی اقتصادی بسیار نامطلوبی را در محلات هدف ایجاد کرده است. بدین ترتیب 23 که درصد از ساکنان محلات هدف را مهاجران تشکیل میدهند و تقریباً تمامی آن ها افراد و خانوارهای فقیر هستند. بالا بودن بعد خانوار، جوانی جمعیت، بی سوادی و کم سوادی، بیکاری، درآمد ناچیز، پرداختن به انواع مشاغل کاذب از یک طرف و وضعیت اسفبار محیط فیزیکی مانند مسکن نامناسب، فقدان بهداشت، فقدان تأسیسات و تجهیزات زیر بنایی و خدمات شهری، از سویی دیگر آلودگی چشم انداز از یک ناحیه ی شهری (محلات هدف) را به نمایش می گذارند.

اسکان غیر رسمی ، حاشیه نشینی ، وضعیت اقتصادی ، پیامدها ، شهر اردبیل