پریسا بایبوردی - مدرس دانشگاه آزاد اسلامی واحد صوفیان
پریسا هاشم پور - عضو هیئت علمی دانشگاه هنر اسلامی تبریز

یکی از اساسی ترین مشکلات جوامع امروزی ما وجود تهدیدات و خطراتی است که به طور روزمره و در فضاهای شهری شهروندان را تحت تاثیر قرار می دهد. این امر زمانی مشکل ساز می شود که افراد در فضای زندگی خود یعنی در محل سکونت خود با رفتارهایی روبرو شوند که باعث عدم احساس امنیت آن ها در فضاهایی باشد که می بایستی در آن ها راحت بوده و با فراغ بال خود و خانوادشان از آن فضاها استفاده نمایند. امنیت یکی از مهم ترین نیازهای بشر است، چنان چه در طبقه بندی نیازهای مازلو، امنیت در درجه ی دوم اهمیت و پس از نیازهای فیزیولوژیک قرار گرفته است. محققان بر این باورند که عوامل تاثیرگذار گوناگونی چون عوامل اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و ... در ایجاد امنیت موثرند، که در این میان به نقش محیط و نقش و تاثیرات محیط نیز اشاره کرد. احساس امنیت نزد ساکنین بافت قدیم بیشتر بوده و تحت تاثیر انسجام اجتماعی بالاتر در منظر شهری قدیم قرار دارد. این انسجام اجتماعی خود نتیجه اجتماع پذیر بودن محیط مسکونی این محلات و بالا بودن حس تعلق به محیط مسکونی و در نتیجه پیدایش هویت مشترک میان ساکنیت آن است. طراحی فضاهای قابل دفاع در محلات مسکونی با کاهش میزان جرایم و بزهکاری رابطه ی مستقیم دارد. تحقیق حاضر بر این فرض استوار است: کاربران نسبت به مکانی احساس امنیت دارند که آنرا واجد کیفیاتی مطلوب می دانند، از این رو شناخت و ارزش کذاری مولفه های شکل دهنده حس امنیت به مکان، طراحان شهری را در طراحی فضای مطلوب یاری می کنند و هدف کلی این تحقیق شناخت عوامل موثر در ارتقاء کیفی امنیت در محلات است. در این تحقیق بعد از بررسی مفهوم امنیت به بررسی راهکارهای مناسب برای تامین امنیت در محلات و فضاهای باز خواهیم پرداخت.

امنیت ، محله ، محیط مسکونی ، شهر