جمال الدین مهدی نژاد - عضو هیات علمی دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی تهران
علی صادقی حبیب آباد - دانشجو کارشناسی ارشد مهندسی معماری، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی

معماری ایران دارای ویژگیهایی است که در مقایسه با معماری کشورهای دیگر جهان از ارزشی به خصوص برخوردار است: ویژگیهایی چون طراحی مناسب، محاسبات دقیق، فرم درست پوشش، رعایت مسائل فنی و علمی در ساختمان، ایوانهای رفیع،ستونهای بلند و بالأخره تزئینات گوناگون که هر یک در عین سادگی معرف شکوه معماری ایران است. معماری خلق فضاست. این تجربه یا فعالیت بشری پیشینهای به اندازه تاریخ دارد . همه آنچه که در عالم معماری پدید آمده است دستاورد تجربههای گذشتگان درباب فن ساختمان و چگونگی ساماندهی فضا میباشد. این دستاورد امروزه به گونه ساختمانهایی که از گذشته بجا مانده، در دسترس ماست و ما میتوانیم با بررسی آنها به انبانی از تجربه و فن حکمت « ساختمان دست پیدا کنیم . این تحقیق با این سؤال که هنر اسلامی در معماری گذشته ایران چه جایگاهی داشته است؟ آیا آغاز شده و بر این »؟ وجود این عنصر در معماری حال جایگاهی دارد فرض استوار است که با وجود معماری باارزش گذشته ایران و استخراج صحیح الگوهای اصیل در این معماری، میتوانیم به معماری امروزی نگاهی جدید داشت و با قرار دادن اصل حکمت هنر در ارتباط با اعتقادات فرهنگی اجتماعی این مرز و بوم، هویت اصیل ایرانی را به معماری گمشده امروزی بازخواهد گشت. بر آن بوده ایم تا با استفاده از شیوه نظری و کتابخانه ای و با استفاده از علم هستی شناختی و اسناد و مدارک مکتوب و موجود در ارتباط با حکمت هنراسلامی موارد را مورد بررسی قرار دهیم و بر این فرض نائل شویم. نتیجهی محتمل این بحث این است که معماری باشکوه گذشته ایران دارای ویژگی و ارزشهایی است که با استخراج آن میتوان فلسفه وجودی این هنر را با افکار و عقاید کالبدی از هویت ایرانی به مخاطب منتقل کنند.

حکمت هنر، معماری ایرانی-اسلامی، شکوه معماری ایران،ارزش ها