الهام احمدپورمبارکه - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه علوم محیط زیست دانشگاه زنجان
عبدالحسین پری زنگنه - عضو هیئت علمی گروه علوم محیط زیست دانشگاه زنجان
عباسعلی زمانی - عضو هیئت علمی گروه علوم محیط زیست دانشگاه زنجان
یونس خسروی - دانشجوی دکتری اقلیم شناسی در برنامه ریزی محیطی، دانشگاه شهید بهشتی

هدف از این مطالعه بررسی و تعیین منبع احتمالی برخی از فلزهای سنگین در خاکهای سطحی اطراف کارخانه سیمان کردستان به کمک آمار چندمتغیره می باشد. طی مطالعات صحرایی تعداد 45 نمونه خاک در دو عمق صفر تا 15 سانتی متر و 15 تا 30 سانتی متری سطح زمین برداشت شد. به منظور شناسایی منبع احتمالی فلزهای سنگین از روش آمار چند متغیره شامل تجزیه مولفه اصلی، تجزیه خوشه ای و تحلیل عاملی در منطقه مورد مطالعه استفاده شد. نتایج حاصل از مولفه های اصلی و تحلیل سه مولفه اصلی را آشکار کرد به طوری که 76/7، 8/1، 5/7 درصد از کل واریانس تأثیرگذار بر غلظت فلزهای سنگین در این مولفه ها قرار دارد. و در نهایت مولفه سوم به صورت یک عامل مشترک انسانی زمین شناختی تغییرات مقدار عنصرهای کادمیوم، کبالت، مس، آهن و منگنز و سرب را در منطقه مورد مطالعه کنترل می کند.

تجزیه مولفه اصلی، تحلیل فاکتوری، فلزهای سنگین، کارخانه سیمان