نوید یعقوب زاده - عضو هیئت علمی،گروه معماری و شهرسازی،واحد گرگان،دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان،ایران
سارا رنجبر اسکویی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی معماری،گروه معماری و شهرسازی،واحد گرگان،دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان،ایران

در حال حاضر گردشگری به عنوان پیچیده ترین و گسترده ترین خدمات صنعتی دنیا ، از عوامل مهم رونق اقتصادی و افزایش تبادل و تعاملات اجتماعی محسوب می شود. از این رو، مناطقی که پتانسیل های بالقوه فراوان برای توسعه صنعت گردشگری را دارند، اما روند مطلوبی را طی ننموده اند، باید به دنبال عوامل و عناصری باشند، که سبب سرعت بخشیدن به حرکت کند جریان گردشگری می شود. همچنین مناطق مذکور، باید راهبردهای مناسبی انتخاب کنن تا از مزایا و فواید این صنعت برخوردار شوند. از طرفی از طریق تقویت این مناطق به عنوان مراکز اصلی ارائه دهنده خدمات گردشگری، می توان خدمات بهتر و مناسب تری را به صورت آسان به گردشگران ارائه نمود که این امر باعث جذب گردشگران خواهد شد. بنابراین، فراهم کردن بستر مناسب برای توسعه گردشگری، شناسایی جاذبه ها و منابع در مرحله اول و سپس ارزیابی و اولویت بندی در مرحله بعدی ضروری به نظر می رسد. هرچند توسعه گردشگری در مناطق مختلف راه حل کلی برای همه مسائل نیست، اما راهبردهای نوینی پیش روی برنامه ریزان و تصمیم گیران مرتبط می گذارد، که برای توسعه پایدار و کاهش محرومیت مناطق می تواند موثر باشد. با این رویکرد بارزترین نقش گردشگری در مناطقی چون محور مورد مطالعه می تواند حرکت به سوی توازن و تعادل منطقه ای باشد. اما انچه در این فرآیند تحرک اقتصادی و اجتماعی مهم است سرمایه گذاری در مکان های دارای مزیت ردشگری است و این امر میسر نمی شود مگر اینکه انتخاب درستی بین مناطق گردشگری صورت گیرد. لازمه این امر استفاده از تکنیک ها و مدل های اولویت بندی می باشد. در این نوشتار با طرح این پرسش که کدامیک از شهرستان های مورد مطالعه دارای مزیت بر اساس اولویت بندی های گردشگری هستند، تلاش شده است با روش توصیفی و تحلیل و با استفاده از مدل های تاکسونومی و تحلیل عاملی پاسخ علمی لازم را پیدا کند. یافته ها نشان می دهد که از میان چهارده شهرستان مورد مطالعه، شهرستان گرگان از ارجحیت بیشتری به دلیل توسعه یافتگی برخوردار است.

اولویت بندی،مناطق نمونه گردشگری،تاکسونومی عددی،تحلیل عاملی،استان گلستان