حامد بهتونی - کارشناسی ارشد رشته بیماری شناسی گیاهی، دانشکده کشاورزی دانشگاه کردستان
جهانشیر امینی - دانشیار گروه گیاهپزشکی دانشکده کشاورزی دانشگاه کردستان
تیمور جوادی - استادیار گروه باغبانی دانشکده کشاورزی دانشگاه کردستان
امین صادقی - استادیار گروه گیاهپزشکی دانشکده کشاورزی دانشگاه کردستان

در مطالعه ی حاضر، اسانس های زنیان (Carum capticum) و زیره ایرانی (Bunium persicum) به روش تقطیر با آب استخراج و ترکیبات آنها به روش گاز کروماتوگرافی با طیف سنجی جرمی (GC-MAS) شناسایی گردید. میزان بیماری زایی جدایه های قارچی که در آزمون بیماری زایی به کاررفته بودند مورد ارزیابی قرار گرفت و پس از آنالیز واریانس، مقایسه میانگین بیماری زایی آنها با استفاده از آزمون دانکن در سطح معنی دار 1% انجام شد و از بین جدایه های Fusarium oxysporum, f. sp. Melonis، یک جدایه با بیماری زایی بالا (F12) و یک جدایه با بیماری زایی متوسط (F22) انتخاب گردید و میزان بازدارندگی از رشد اسانس های یاد شده، به روش اختلاط اسانس با محیط کشت در پنج غلظت و چهار تکرار و اضافه کردن دیسک های قارچی فعال و جوان به محیط کشت در دمای 2±26 درجه سانتیگراد مورد بررسی قرار گرفت. با توجه به نتایج به دست آمدهف در شرایط آزمایشگاه اسانس های مورد مطالعه روی رشد میسلیومی جدایه های قارچی اثر بازدارندگی نشان دادند. اسانس زنیان اثر بازدارندگی مناسب تری داشت طوریکه حداقل غلظت بازدارندگی اسانس زنیان μL/L400 و EC(50)=129/10μL/L بود ولی اسانس زیره ایرانی در بالاترین غلظت (μL/L500 فقط 71/65% اثر بازدارندگی و EC(50)=256/76μL/L داشت.

اسانس گیاهی، زنیان، زیره ایرانی، آزمون بیماری زایی، Fusarium oxysporum, f. sp. Melonis، بازدارندگی از رشد